Toán tư duy ở tiểu học là gì?
Với trẻ nhỏ, phát triển thể chất và tư duy là điều mà nhiều phụ huynh quan tâm. Tuy nhiên, mỗi trẻ sẽ có xuất phát triển về tư duy và thể chất khác nhau. Vậy nên, không phải bé nào cũng được trời phú cho khả năng học toán và tư duy thiên bẩm. Chính vì vậy, toán tư duy xuất hiện để giúp bé biết cách áp dụng tư duy logic, sáng tạo trong việc xử lý các bài toán dễ dàng hơn, thay vì chỉ sử dụng các công thức khuôn mẫu thụ động, máy móc của cách học truyền thống.
Cụ thể, thay vì phải học thuộc lòng, ghi nhớ những con số, phép tính, công thức khô khan thì khi học toán tư duy bé sẽ ghi nhớ và giải toán bằng tư duy logic thông qua các đề tài học tập thú vị. Nhờ đó sẽ giúp bé linh hoạt vận dụng kiến thức, thúc đẩy não bộ tư duy mà không cần đến sự trợ giúp của bố mẹ. Dần dần còn giúp con tăng cường, tích lũy nhiều kỹ năng tính toán và giải quyết vấn đề cần thiết cho bé ngay từ những năm tháng đầu đời.
Sự khác biệt giữa toán tư duy ở tiểu học với toán tiểu học thông thường
Vậy giữa việc dạy toán tiểu học thông thường và học toán tư duy cho bé có gì khác nhau? Sau đây là câu trả lời chi tiết.
Toán tiểu học thông thường
- Bé học toán dựa trên giáo trình sách giáo khoa, với những công thức có sẵn nên thường khá thụ động khi học.
- Quá trình tính toán bé thường sẽ sử dụng que tính, máy tính để tính ra kết quả các phép toán.
- Để giải quyết một bài toán bé tốn khá nhiều thời gian vì chỉ biết công thức nhưng chưa biết cách áp dụng.
- Không phát huy được khả năng phát triển não bộ toàn diện ở trẻ.
- Bố mẹ cũng gặp nhiều khó khăn khi dạy con học toán tại nhà, nhiều trường hợp cũng chỉ kiểm tra xem con có làm bài tập trên lớp hay không khá thụ động.
- Khả năng tính nhẩm của bé càng ngày càng chậm lại.
Toán tư duy ở tiểu học
- Bé sẽ được học toán dựa vào nhiều giác quan, sử dụng nhiều kỹ năng từ phân tích, tư duy, sáng tạo để giải quyết bài toán.
- Tăng khả năng tư duy nhận thức cho bé với mỗi bài toán.
- Bé sẽ được làm quen, tính toán với nhiều dạng bài toán khó có thể từ 10 con số trở lên
- Quá trình tính toán chỉ cần dùng tay hoặc phân tích sẽ tìm ra được kết quả.
- Thời gian tìm ra kết quả một bài toán nhanh chóng.
- Bố mẹ dạy bé học toán tại nhà cũng dễ dàng hơn, nhưng đòi hỏi phụ huynh phải có sự tìm hiểu sâu về phương pháp dạy toán này cho bé.
- Tăng khả năng tính nhẩm cho bé tốt hơn.
Tóm lại: Giữa phương pháp dạy toán tiểu học truyền thống và tư duy sẽ có những đặc điểm khác nhau. Nhưng tốt nhất, nên cho bé kết hợp cả hai phương pháp học toán này lại với nhau để bé có thể làm quen và dần chuyển từ cách học truyền thống đến tư duy. Bởi vì để học được toán tư duy ngay lập tức sẽ khó, cần có thời gian tiếp cận và làm quen nên hãy đảm bảo bé cân bằng được việc tiếp thu kiến thức của mình.
Có nên cho bé học toán tư duy tiểu học?
Để có thể biết được có nên cho trẻ học toán tư duy không? Mọi người có thể phân tích dựa vào ưu và nhược điểm của phương pháp học này như sau:
Ưu điểm phương pháp học sơ đồ tư duy toán tiểu học
Nếu bạn băn khoăn học toán superbrain có tốt không? Thì đây là bộ môn được ví như môn “thể thao” tốt cho não bộ của trẻ giai đoạn này. Đặc biệt, khi học bé sẽ rèn luyện được khả năng tập trung, suy nghĩ tích cực hơn khi học toán.
Ngoài ra, môn học này cũng sẽ góp phần giúp bé hình thành được tư duy giải quyết vấn đề một cách hiệu quả và nhạy bén hơn. Đây là tiền đề giúp con thành công hơn trong cuộc sống và tương lai.
Bên cạnh đó, khi cho bé học toán tư duy còn mang lại nhiều ưu điểm vượt trội như:
- Chủ động hơn trong việc học, dựa trên việc bé sẽ tự ý thức được việc tự mình chịu trách nhiệm, tự giải quyết vấn đề với kết quả mang lại.
- Bé có cơ hội làm quen với phương pháp học tập của các nước có nên giáo dục phát triển.
- Giúp con có sự hứng thú và yêu thích môn toán hơn.
- Hình thành, phát triển khả năng tư duy, logic, lập luận ở trẻ nhỏ.
- Học toán tư duy giúp con chủ động hơn trong việc quản lý thời gian, ý thức sắp xếp thời gian biểu của mình trong cuộc sống.
- Bé nắm vững được kiến thức toán học, lĩnh hội kiến thức dễ dàng và ghi nhớ chúng lâu hơn.
Nhược điểm khi học toán tư duy tiểu học
Đối với bộ môn toán tư duy ở tiểu học đòi hỏi bố mẹ nên cho bé theo học ở những lớp học chất lượng. Bởi vì tại lớp học bé mới được hướng dẫn và có cách học đúng phương pháp. Tuy nhiên, lớp học toán tư duy hiện nay có chi phí khá cao, với gia đình có thu nhập thấp sẽ gặp chút khó khăn trong việc cho bé theo học.
Ngoài ra, thời gian cho bé học toán tư duy cũng khá hạn hẹp. Vì kiến thức bé học trên trường hiện nay cũng khá nặng. Chưa kể, nhiều gia đình còn cho bé đi học thêm nhiều khóa học khác như tiếng Anh, học nghệ thuật… nên khi học thêm toán tư duy sẽ dễ khiến bé cảm thấy áp lực nếu bố mẹ không biết cách sắp xếp thời gian thích hợp.
Tóm lại, có nên học toán tư duy hay không? thì có thể thấy với việc học toán tư duy tiểu học mang đến rất nhiều lợi ích cho sự phát triển của bé mà bố mẹ nên cho con làm quen và tiếp cận càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, để lựa chọn có nên cho bé học hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan. Nếu bạn cảm thấy con mình có hứng thú với toán học, có thời gian thoải mái, đầy đủ điều kiện tài chính hoặc có đủ năng lực để dạy bé tại nhà thì tốt nhất nên cho bé đi học nhé.
Độ tuổi thích hợp để học toán tư duy cho bé
Theo các chuyên gia giáo dục đánh giá, thời điểm lý tưởng nhất để trẻ có thể bắt đầu học toán tư duy từ năm 4 tuổi trở lên, hay còn gọi là học toán tư duy tiền tiểu học.
Ngoài ra, nếu không bố mẹ có thể cho bé học toán tư duy ở thời điểm bé lên cấp 1, học song song với kiến thức toán tiểu học ở trường từ 5 – 11 tuổi cũng là một độ tuổi thích hợp. Bởi vì ở độ tuổi này các bé bắt đầu có nhận thức, ham học hỏi, não bộ sẵn sàng tiếp nhận nhiều kiến thức mức nên đây là thời điểm “chín muồi” để bồi dưỡng tình yêu toán học với bé.
Với việc học toán tư duy cũng sẽ giúp bé có được nền tảng học toán tốt hơn. Đồng thời, bé cũng sẽ làm quen với các phương pháp học toán mới thú vị để giúp bé hiểu và nhớ kiến thức lâu hơn.
Những cách dạy toán tư duy ở tiểu học hiệu quả tại nhà
Để giúp bé học toán tư duy 4-6 tuổi hiệu quả, bố mẹ có thể tham khảo một số phương pháp hay đang được nhiều trung tâm dạy toán tư duy hay phụ huynh áp dụng như:
Học toán tư duy cùng Soroban
Soroban là bàn tính Nhật Bản, một dụng cụ bằng gỗ hình chữ nhật dùng để thực hiện các phép tính dựa trên hệ thập phân. Đặc biệt, đây là “máy tính” thủ công đã xuất hiện cách đây 3000 năm và xuất hiện ở nhiều quốc gia Châu Á sử dụng. Đặc biệt, việc học toán tư duy dựa vào Soroban được chứng minh là công cụ phát triển não bộ tuyệt vời.
Với bàn tính này sẽ giúp các bé thực hiện các phép tính số học phức tạp mà không cần dùng đến máy tính bỏ túi một cách nhanh chóng và chính xác. Khi học toán tư duy Soroban còn giúp bé học cách giải quyết vấn đề đơn giản hơn, tăng tính tập trung hơn trong quá trình học toán.
Đặc biệt, thông qua cách tiếp cận phương pháp toán tư duy Soroban sẽ giúp bé sử dụng linh hoạt ngón tay, mắt và não bộ cùng lúc. Để qua đó giúp bé phát triển mọi giác quan của mình tốt hơn từ việc lăng nghe con số, tượng tượng bàn tính trong đầu để giải quyết bài toán.
Việc lặp lại phương pháp này sẽ giúp con tăng khả năng ghi nhớ mạnh mẽ và áp dụng để giải quyết các bài toán khác một cách dễ dàng linh hoạt hơn.
Toán tư duy Hoa Kỳ (the Common Core Standards)
Common Core Standards hay còn gọi là tiêu chuẩn chung hay tiêu chuẩn cốt lõi, đây là phương pháp giáo dục đang được áp dụng tại các trường công lập ở Hoa Kỳ.
Cụ thể, phương pháp này sẽ giúp bé làm quen với các phép tính đơn giản, dễ hiểu làm nền tảng để bé có thể chuẩn bị cho những kiến thức toán học nâng cao hơn. Đồng thời, theo bộ tiêu chuẩn Common Core Standards, các bé từ lớp mầm non đến tiểu học sẽ phải thành thạo các phép tính số nguyên (cộng, trừ, nhân, chia).
Sau đó bé sẽ được tăng cường lượng kiến thức về lý thuyết cùng kỹ năng thực hành với các phân số. Để từ đó có thể áp dụng những cách tư duy của toán học vào để giải quyết bài toán và trong đời sống, phân tích luận điểm toán học phù hợp hơn.
Toán tư duy ở tiểu học Kumon
Kumon còn được biết đến là phương pháp toán học “tình cha con”. Bởi vì cha đẻ của phương pháp này chính là thầy giáo Toru Kumon, một giáo viên dạy toán nổi tiếng. Ông đã dành trọn thời gian và tâm huyết của mình để biên soạn bộ giáo trình toán cho chính con trai mình để luyện tập, nhằm giúp con phát triển tư duy toán học và có hứng thú với môn học này hơn.
Khác với phương pháp tư duy toán học Hoa Kỳ trên, ở Kumon là phương pháp dạy toán hướng đến tự “riêng tư” hơn. Cụ thể, nó được xây dựng dựa trên khả năng và năng lực học toán của riêng mỗi bé. Khi áp dụng phương pháp này sẽ đảm bảo mỗi bé sẽ được học với trình độ tương ứng với năng lực của mình.
Điều này có nghĩa bé hoàn toàn có thể tự học vượt trình độ trên trường nhờ vào giáo trình được biên soạn theo từng bước nhỏ. Như vậy sẽ giúp con cảm thấy tự tin hơn, học tới đâu hiểu tớiđó nên sẽ giúp bé không ngừng tiến bộ với chính nhịp học riêng của mình.
Hơn thế, phương pháp học toán tư duy Kumon này còn rèn luyện tính kỹ luật và khả năng quản lý thời hơn. Để qua đó giúp con tự tin hơn khi học tập, suy nghĩ tích cực và tinh thần vượt qua giới hạn của bản thân.
Học toán tư duy tiểu học A+/ Toán tư duy Mathnasium
Học toán tư duy A+ sẽ có nét tương đồng giữa Mathnasium và Kumon. Cả hai phương pháp này đều được xây dựng dựa trên nền tảng dạy và học theo hướng cá nhân hóa.
Cụ thể, với phương pháp toán tư duy Mathnasium bé sẽ được xây dựng một kế hoạch học toán riêng cho mình dựa trên năng lực học tập của mình. Mỗi bé sẽ được học và giải những bài tập toán riêng và được lựa chọn phù hợp để củng cố kiến thức còn yếu, nâng cao kiến thức đã vững.
Bên cạnh đó, ở phương pháp này sẽ được áp dụng đồng thời 5 kỹ thuật dạy bé học toán hiện đại nhất là:
- Rèn luyện Tư duy
- Tăng cường khả năng diễn đạt bằng ngôn từ
- Ứng dụng quan sát hình ảnh trực quan
- Sử dụng giáo cụ giảng dạy
- Toán viết.
5 kỹ thuật này sẽ được tích hợp và bổ sung cho nhau để giúp bé học và củng cố kiến thức toán tốt nhất. Để từ đó có thể giúp con tiếp thu kiến thức toán học tốt nhất, phát triển tư duy hiệu quả nhưng không khiến bé cảm thấy nhàm chán hay áp lực.
Học toán tư duy 4-6 tuổi Singapore
Đây là phương pháp dạy toán tư duy cho trẻ chuẩn bị vào lớp 1 và tiểu học hiệu quả được Bộ GDĐT Singapore áp dụng tại các trường công lập. Đặc biệt, ở phương pháp toán tư duy Singapore sẽ tập trung nhiều hơn vào sự thành tạo, kiến thức đạt được nhờ vào cách sắp xếp các khái niệm có mục đích.
Một số tính năng chính của cách dạy toán tư duy ở tiểu học này chính là tiến trình CPA (Cụ thể, hình ảnh, tóm tắt), mô hình hóa thanh, liên kết số và tính nhẩm. Thay vì học thuộc lòng, áp dụng công thức toán một cách máy móc các bé sẽ được học cách tư duy vào toán học, dựa vào kiến thức nền tảng trước đó để giải quyết bài toán một cách dễ dàng, hiệu quả hơn.
Toán tư duy Pomath
POMath được viết tắt từ Improving Mathematical thinking with Personal Oriented program for children. Đây được hiểu là chương trình phát triển tư duy thông qua dạy học môn Toán theo định hướng cá nhân dành cho bé. Đây là phương pháp học được PGS. TS Chu Cẩm Thơ cùng cộng sự nghiên cứu từ năm 2002, cũng như là công trình tiên phong cho sự nghiệp phát triển học toán tư duy tại Việt Nam.
Ở phương pháp học toán tư duy cho trẻ 5 – 7 tuổi này sẽ dựa trên việc học trải nghiệm là chủ yếu. Theo đó, các bé sẽ được tiếp cận kiến thức toán học dựa vào các tình huống giáo dục, trò chơi trí tuệ, mô hình toán học, hoạt động ứng dụng,…Từ những điều này sẽ giúp bé hình thành được khả năng phản xạ tự nhiên, nâng cao năng lực học toán tư duy logic tốt hơn.
Đồng thời, toán tư duy Pomath cũng sẽ giúp bé xây dựng được kiến thức toán nền tảng, tăng cường nhiều kỹ năng như giải quyết vấn đề thông minh, tính toán nhanh, liên tưởng về hình học không gian…Điều này góp phần hỗ trợ bé phát triển và nâng cao khả năng tư duy sáng tạo, cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề một cách thông minh hơn.
Phương pháp toán tư duy Sylvan Learning
Phương pháp dạy học toán tư duy Sylvan Learning sẽ phù hợp cho các bé từ lớp 1 đến lớp 5, giúp khơi dậy niềm đam mê toán học ở trẻ tốt hơn. Đồng thời, ở phương pháp này sẽ nâng cao khả năng giải quyết bài toán, vấn đề đặt ra đa chiều một cách độc lập, khả năng ngôn ngữ, cùng với việc áp dụng hiệu quả nhiều nền giáo dục tiên tiến từ Canada, Úc, Mỹ…. hội tự tại Sylvan Learning.
Hơn thế, toán tư duy Sylvan Learning sẽ giúp bé khám phá môn toán theo nhiều chủ đề, góc nhìn khác nhau. Đặc biệt, nội dung học sẽ thiết kế cho từng cá nhân riêng phù hợp với năng lực học của từng bạn.
Bên cạnh đó, khi học toán tư duy Sylvan Learning sẽ được áp dụng kỹ năng CPA trực quan, cùng với giáo cụ phong phú, nội dung độc đáo để góp phần giúp bé vận dụng linh hoạt kiến thức toán học, phân tích hình ảnh, tư duy logic để tìm được lời giải toán chính xác.
Một số lưu ý khi cho bé học toán tư duy tiểu học đạt kết quả tốt
Học toán tư duy ở tiểu học không hề đơn giản. Vậy nên, để thực hiện phương pháp học toán tư duy hiệu quả cùng con, bố mẹ cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Không đặt nặng vấn đề buộc con phải học giỏi toán, tạo áp lực cho bé khi học toán tư duy như vậy càng phản tác dụng.
- Nhiều bố mẹ kỳ vọng thái quá vào khả năng tiến bộ của con, khi không đạt kết quả đó bắt đầu răn đe, chê bai con sẽ càng làm ảnh hưởng tới tâm lý của bé hơn, khiến bé sợ học toán hơn. Nên hãy để con học một cách thoải mái phù hợp với năng lực học của mình.
- Nên tạo môi trường học tập thoải mái cho bé, kết hợp toán với thực tiễn, học toán qua hoạt động, trò chơi để tạo sự hứng thú cho trẻ.
- Bố mẹ hãy luôn đồng hành, chia sẻ, kết nối và tương tác với trẻ trong quá trình học tập.
- Lựa chọn phương pháp học tập phù hợp với năng lực của con, thay vì cho bé học vượt quá sức của mình
Xem ngay: Giúp bé học toán tiểu học nâng cao hiệu quả bố mẹ nên biết đến những phương pháp này!
Kết luận
Trên đây là những thông tin giúp mọi người hiểu rõ hơn về những phương pháp học toán tư duy ở tiểu học cho bé. Vậy nên, dựa vào những chia sẻ trên hy vọng bố mẹ có thể đưa ra được phương pháp học phù hợp để nâng cao năng lực học toán và trong cuộc sống của bé tốt hơn nhé.
