Nguồn sáng là hiện tượng xuất hiện phổ biến trong đời sống nhưng lại rất ít người hiểu rõ được bản chất của nó. Nguồn sáng là gì? Nguồn sáng có lợi ích gì trong cuộc sống? Có những loại nguồn sáng nào? Trong bài viết ngày hôm nay, Wikihoc sẽ giúp các em trả lời những câu hỏi trên một cách đầy đủ và dễ hiểu nhất.
Nguồn sáng là gì?
Khi ta nhìn thấy một vật có nghĩa là vật đó có ánh sáng truyền tới mắt ta. Vậy ánh sáng từ chính vật đó phát ra hay là vật đó được nguồn ánh sáng nào khác chiếu vào?
Để trả lời được ta cần tìm hiểu xem nguồn sáng là gì?
Định nghĩa: Nguồn sáng là những vật tự phát ra ánh sáng.
Một số ví dụ về nguồn sáng trong đời sống: Bóng đèn led đang hoạt động thì phát ra ánh sáng, mặt trời đang chiếu sáng, một ngọn lửa đang cháy…
Ví dụ về nguồn sáng
Một số ví dụ về nguồn sáng phổ biến, dễ nhìn thấy trong đời sống hàng ngày:
-
Mặt trời, ngôi sao
-
Đèn sợi đốt, đèn Led
-
Ngọn nến đang cháy, ngọn đuốc đang cháy,….
-
Màn hình điện thoại, tivi
-
Bếp lửa đang cháy
-
…
Có mấy loại nguồn sáng
Nguồn sáng đều có cùng đặc điểm là phát ra ánh sáng, tuy nhiên, xét về bản chất thì mỗi nguồn sáng cũng có những điểm khác nhau. Để phân loại nguồn sáng, người ta chia nguồn sáng theo môi trường và phân loại theo mức toả nhiệt.
Phân loại theo môi trường
Nguồn sáng tự nhiên
Nguồn sáng tự nhiên là loại nguồn sáng phổ biến và rất quan trọng với đời sống
Ví dụ: Mặt trời, đom đóm, ngôi sao,… chính là những nguồn sáng tự nhiên.
Lưu ý: Nếu ngọn lửa như do tia sét, cháy rừng, trời nóng quá gây ra cháy… gọi là nguồn sáng tự nhiên. Còn khi ngọn lửa do bật lửa lên thì là nguồn sáng nhân tạo.
Nguồn sáng nhân tạo
Nguồn sáng nhân tạo là những nguồn sáng có sự tác động của con người tạo ra, như: ngọn nến đang cháy, bóng đèn điện đang phát sáng hay một ngọn đuốc đang cháy,….
Phân loại theo mức tỏa nhiệt
Nguồn sáng nóng
Nguồn sáng nóng là nguồn sáng được sản sinh ra kích thích từ nhiệt năng.
Ví dụ: Bóng đèn sợi đốt bức xạ nhiệt, sau đó biến đổi thành quang năng ở nhiệt độ 3000 – 4000k. Trong đó, có tới khoảng 80-90% năng lượng của bóng đèn sợi đốt chuyển hóa thành nhiệt năng, và 10% năng lượng còn lại chuyển hóa thành quang năng. Chính vì vậy nên chỉ số hiệu suất phát sáng của đèn sợi đốt nhỏ, loại đèn này được gọi là nguồn sáng nóng.
Nguồn sáng lạnh
Nguồn sáng được tạo ra từ khả năng kích từ: Hóa năng, điện năng hay sinh học (như đèn LED, đèn neon, đom đóm) về mặt quang học được gọi là nguồn sáng lạnh. Trong khi các vật thể này phát ra ánh sáng, nhiệt độ của nguồn sáng lạnh không cao hơn nhiệt độ môi trường.
Ví dụ: Đèn LED khi chuyển hóa từ điện năng thành quang năng sẽ tạo ra nhiệt lượng, nhiệt lượng này chỉ nhỏ hơn một chút so với những loại đèn khác. Đối với đèn LED, hiệu suất chuyển đổi quang năng là khoảng 30% và hiệu suất lượng tử ngoài là 50%, hiệu suất lượng tử trong là 70%.
Lưu ý: các em không nên nhìn vào thông số nhiệt độ của đèn trên vỏ máy mà đánh giá đó là nguồn sáng nóng hay nguồn sáng lạnh.
Lợi ích của nguồn sáng đèn LED với con người
Nguồn sáng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong đời sống của con người, trong đó nguồn sáng đèn LED là công cụ giúp con người có thể học tập và làm việc trong môi trường thiếu sáng.
So với những loại đèn chiếu sáng khác, đèn LED giúp tiết kiệm năng lượng điện hơn rất nhiều. Đèn LED chuyển đổi 80% năng lượng thành ánh sáng và chỉ 20% biến mất thành dạng năng lượng khác như nhiệt năng.
Màu sắc ánh sáng của đèn LED cũng được thay đổi linh hoạt, có thể điều chỉnh độ sáng phù hợp, không gây ảnh hưởng nhiều đến mắt của con người.
Xem thêm: Full kiến thức về độ to của âm | Giải bài tập vật lý 7 liên quan
Phân biệt nguồn sáng và vật sáng
Nguồn sáng và vật sáng đều có điểm chung là: Có ánh sáng từ vật phát ra
Ngoài ra, nguồn sáng và vật sáng là hai khái niệm thường dễ gây nhầm lẫn với các em. Vậy vật sáng là gì? Vật sáng có điểm gì khác với nguồn sáng? Hãy xem sự khác nhau giữa nguồn sáng và vật sáng theo bảng dưới đây
Bài tập về nguồn sáng và vật sáng vật lý 7
Câu 1: Chọn câu trả lời đúng nhất?
A. Vật sáng là nguồn sáng
B. Vật sáng là những vật hắt lại ánh sáng
C. Vật sáng là nguồn sáng và những vật màu đen
D. Vật sáng là nguồn sáng và những vật hắt lại ánh sáng
Câu 2: Nguồn sáng có đặc điểm gì?
A. Truyền ánh sáng đến mắt ta.
B. Tự nó phát ra ánh sáng.
C. Phản chiếu ánh sáng.
D. Chiếu sáng các vật xung quanh
Câu 3: Hãy chỉ ra vật nào dưới đây không phải là nguồn sáng?
A. Ngọn nến đang cháy
B. Vỏ chai sáng chói dưới trời nắng
C. Mặt trời
D. Đèn ống đang sáng
Câu 4: Khi nào ta nhìn thấy một vật?
A. Khi vật được chiếu sáng
B. Khi ta mở mắt hướng về phía vật
C. Khi vật phát ra ánh sáng
D. Khi có ánh sáng từ vật đến mắt ta
Câu 5: Ta nhìn thấy bông hoa màu đỏ vì
A. Bản thân bông hoa có màu đỏ
B. Bông hoa là một vật sáng
C. Bông hoa là một nguồn sáng
D. Có ánh sáng đỏ từ bông hoa truyền đến mắt ta
Câu 6: Điền từ thích hợp vào chỗ trống:
Khi xem chiếu phim thì lúc đầu đèn tắt, rạp tối đen. Sau đó máy chiếu chiếu hình ảnh lên màn hình. Bóng đèn máy chiếu là ………………. Màn ảnh là ………………… ánh sáng từ màn ảnh chiếu lên ghế, tường. Ghế, tường trở thành ………………… Một khán giả thình lình mở đèn pin để tìm kiếm một vật bị đánh rơi. Đèn pin là ……………….. còn vật bị đánh rơi là ………………
ĐÁP ÁN:
-
D
-
B
-
B
-
D
-
D
-
Khi xem chiếu phim thì lúc đầu đèn tắt, rạp tối đen. Sau đó máy chiếu chiếu hình ảnh lên màn hình. Bóng đèn máy chiếu là nguồn sáng. Màn ảnh là vật sáng. Ánh sáng từ màn ảnh chiếu lên ghế, tường. Ghế, tường trở thành vật sáng. Một khán giả thình lình mở đèn pin để tìm kiếm một vật bị đánh rơi. Đèn pin là nguồn sáng còn vật bị đánh rơi là vật sáng.
Hy vọng rằng thông qua bài viết trên, các em có thể hiểu nguồn sáng là gì? Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng. Đồng thời, từ đó rút ra cho bản thân những bài học có thể áp dụng được trong cuộc sống. Cảm ơn các em đã theo dõi bài viết này.