6 giai đoạn học vần cho bé giúp các bậc phụ huynh tham khảo, nắm rõ phương pháp dạy đánh vần cho bé chuẩn bị vào lớp 1 theo từng giai đoạn, để giúp bé rèn luyện kỹ năng đánh vần hiệu quả.
Giai đoạn chuẩn bị vào lớp 1 vô cùng quan trọng, thay đổi rất lớn đối với các bé. Vì vậy, cha mẹ cần kiên trì, chuẩn bị kỹ các hành trang, tài liệu vào lớp 1 để giúp trẻ tự tin hơn. Vậy mời các bậc phụ huynh cùng theo dõi bài viết dưới đây của Wikihoc.com:
Giai đoạn 0: Những điều mẹ cần biết
Phần 1: Hệ thống Âm và Chữ trong chương trình TV1.CNGD:
- Chương trình Tiếng Việt 1. CNGD dạy HS 37 âm vị. Các âm vị đó là: a, ă, â, b, c, ch, d, đ, e, ê, g, gi, h, i, kh, l, m, n, ng, nh, o, ô, ơ, p, ph, r, s, t, th, tr, u, ư, v, x, iê, uô, ươ. Bao gồm:
- 14 nguyên âm: 11 nguyên âm đơn (a, ă, â, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư) và 3 nguyên âm đôi (iê, uô, ươ).
- 23 phụ âm đó là: b, c, ch, d, đ, g, kh, t, v, h, l, m, n, ng, nh, p, ph, s, th, tr, x, gi, r.
- 37 âm vị trên được ghi bằng 47 chữ, đó là 37 chữ ghi các âm vị nói trên và thêm 10 chữ nữa là: k, q, gh, y, ngh, ia, ya, yê, ua, ưa.
- Các âm ch, nh, kh, ph, th, gh, ngh, gi là một âm chứ không phải là do nhiều âm ghép lại.
Ví dụ: Chữ ghi âm /ch/: ch là do nét cong trái, nét khuyết trên và nét móc hai đầu tạo thành, chứ không phải do hai chữ /c/ và /h/ ghép lại.
Phần 2: Âm tiết:
- Mỗi tiếng trong tiếng Việt, đứng về mặt ngữ âm chính là một âm tiết.
- Âm tiết tiếng Việt được thể hiện bằng lược đồ như sau:
Học sinh cần nắm chắc:
- Tiếng đầy đủ gồm có 3 phần: Phần đầu, phần vần, phần thanh.
Phần 3: Các thành tố cấu tạo âm tiết:
3.1. Thanh điệu: Tiếng Việt có:
6 thanh điệu:
- Thanh không dấu (thanh ngang).
- Thanh huyền.
- Thanh hỏi.
- Thanh ngã.
- Thanh sắc.
- Thanh nặng.
5 dấu thanh: Dấu sắc, dấu huyền, dấu hỏi, dấu ngã, dấu nặng.
3.2. Âm đầu:
Các âm vị đảm nhiệm thành phần âm đầu của âm tiết tiếng Việt bao giờ cũng là các phụ âm: có 23 âm vị phụ âm đầu
Gồm: b, c (k, q), d, đ, g (gh), h, l, m, n, p, r, s, t, v, ch, nh, tr, gi, ng (ngh), ph, kh, th, x.
Lưu ý: Số lượng chữ viết nhiều hơn số lượng âm vị do có âm vị được ghi bằng 2, 3 chữ cái. VD: âm /c/ có 3 cách viết là c, k, q
3.3. Âm đệm:
Trong tiếng Việt, âm vị bán nguyên âm môi /-w-/ đóng vai trò âm đệm. Âm vị này được ghi bằng 2 con chữ: u, o
– Ghi bằng con chữ “u”:
- Trước nguyên âm hẹp, hơi hẹp: VD: huy, huế,…
- Sau phụ âm /c/: VD: qua, quê, quân.
– Ghi bằng con chữ “o”: Trước nguyên âm rộng, hơi rộng. VD: hoa, hoe,…
….
Giai đoạn 1: Dạy con đọc bảng chữ cái
Giai đoạn 2: Đánh dấu thanh trên nguyên âm
Giai đoạn 3: Dạy con ghép vần ngược
Giai đoạn 4: Dạy con ghép vần xuôi
Giai đoạn 5: Dạy con đánh vần và đọc 28 bài đọc
Bảng chữ cái, âm vần, chữ số và dấu
| Chữ cái | a | ă | â | b | c | d | đ | e | ê | g | h | i | k | l | m | |
| n | o | ô | ơ | p | q | r | s | t | u | ư | v | x | y | |||
| Âm ghi bằng 2-3 chữ cái | tr | th | nh | kh | gi | gh | ||||||||||
| ng | ngh | ph | qu | ch | ||||||||||||
| iê | yê | uô | ươ | |||||||||||||
| Chữ số và dấu | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 9 | 10 | |||||||
| + | – | > | < | |||||||||||||
| = | ||||||||||||||||
BÀI ĐỌC 1
| Nguyên âm: | a | ă | â | o | ô | ơ | e | ê | i | y | u | ư |
| Phụ âm: | c | |||||||||||
| Dấu: | ` | ‘ | ? | ~ | . | |||||||
| Tiếng | ca | cà | cá | cả | cạ | |||||||
| co | cò | có | cỏ | cọ | ||||||||
| cô | cồ | cố | cổ | cỗ | cộ | |||||||
| cơ | cờ | cớ | cỡ | |||||||||
| cu | cù | cú | củ | cũ | cụ | |||||||
| cư | cừ | cứ | cử | cữ | cự | |||||||
| Từ: | có cà | có cá | có cỗ | |||||||||
| cổ cò | cá cờ | cụ cố | ||||||||||
| Câu: | – Cò có cá | |||||||||||
| – Cô có cờ | ||||||||||||
| – Cờ cu cũ | ||||||||||||
| – A! Cỗ có cá, có cả cà cơ | ||||||||||||
| Phân tích: | – Tiếng ca gồm 2 âm, âm c đứng trước, âm a đứng sau | |||||||||||
| – Từ cá cờ gồm 2 tiếng, tiếng cá đứng trước, tiếng cờ đứng sau | ||||||||||||
| (Lưu ý: Phụ huynh hướng dẫn con phân tích tiếng, từ theo mẫu trên) | ||||||||||||
BÀI ĐỌC 2
| Phụ âm: | b | d | đ | ||||||
| Tiếng | ba | bo | bô | bơ | be | bê | bi | bu | bư |
| da | do | dô | dơ | de | dê | di | du | dư | |
| đa | đo | đô | đơ | đe | đê | đi | đu | đư | |
| Từ: | ba ba | be bé | bi bô | bí đỏ | |||||
| dỗ bé | dỡ củ | e dè | dê dễ | ||||||
| đo đỏ | đơ đỡ | bờ đê | đi đò | ||||||
| đu đủ | da bò | bế bé | ô dù | ||||||
| dì Ba | đỗ đỏ | đổ đá | đá dế | ||||||
| Câu: | – Bò, dê đã có ba bó cỏ | ||||||||
| – Bé bi bô: bà, bố bế bé | |||||||||
| – Bà bế bé, bé bá cổ bà | |||||||||
| – Bà dỗ bé để bé đi đò đỡ e dè | |||||||||
| – Bố bẻ bí bỏ bị | |||||||||
| Phân tích: | – Tiếng bé gồm 2 âm, âm b đứng trước, âm đứng sau thêm thanh sắc trên âm e | ||||||||
| – Từ đi đò gồm 2 tiếng, tiếng đi đứng trước, tiếng đò đứng sau | |||||||||
| (Lưu ý: Phụ huynh hướng dẫn con phân tích tiếng, từ theo mẫu trên) | |||||||||
…..
>> Tải file Doc hoặc PDF để tham khảo 6 giai đoạn học vần cho bé
Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết 6 giai đoạn học vần cho bé Phương pháp dạy đánh vần cho bé chuẩn bị vào lớp 1 của Wikihoc.com nếu thấy bài viết này hữu ích đừng quên để lại bình luận và đánh giá giới thiệu website với mọi người nhé. Chân thành cảm ơn.
