Văn mẫu lớp 10: Phân tích truyện Thần Mưa (Dàn ý + 3 mẫu) Phân tích, đánh giá một truyện kể

Văn mẫu lớp 10: Phân tích truyện Thần Mưa mang đến gợi ý cách viết và 3 bài văn mẫu cực hay. Thông qua phân tích bài Thần Mưa các bạn có thêm nhiều tư liệu tham khảo, ôn luyện củng cố vốn từ hay, độc đáo.

Thần Mưa là một trong những truyện thần thoại hay mang một giá trị tinh thần rất lớn mà người xưa đã gửi gắm vào. Câu chuyện nhắc nhở con người hãy luôn luôn mang trong mình một tâm hồn phong phú, giàu trí tưởng tượng và khao khát lí giải các hiện tượng bí ẩn trong cuộc sống. Bên cạnh đó các bạn xem thêm bài văn: phân tích đánh giá truyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng, phân tích truyện Thần Trụ Trời.

Dàn ý phân tích truyện Thần mưa

a. Mở bài

Trong văn hóa thần thoại việt nam, luôn lưu truyền nhiều thần thoại về vác vị thần khai phá ra vũ trụ như giải thích vì sao có Thần Trụ Trời và tiếp theo đó là ác vị thần gió, vị thần sáng tạo ra muôn loài. Nhưng qua đó cũng không thể thiếu vị Thần Mưa, cung cấp nguồn nước để duy trì sự sống cho muôn loài dưới trần thế.

b. Thân Bài

* Hình dáng và công việc của Thần Mưa

– Thần có hình Rồng, thường bay xuống hạ giới hút nước biển vào bụng rồi bay lên trời cao phun nước làm mưa.

– Thần Mưa thường theo lệnh Trời đi phân phát nước ở các nơi.

– Thần Mưa có tính hay quên, có vùng cả năm không đến, sinh ra hạn hán ở hạ giới, có vùng lại đến luôn, làm thành lụt lội. Do đó mà có lần ở hạ giới phải lên kiện trời vì Thần Mưa vắng mặt lâu ngày.

– Công việc nặng nhọc, Thần Mưa làm không xuể.

* Cuộc thi tuyển chọn Thủy loài hóa Rồng và Cá chép vượt Vũ Môn

– Công việc phân phối nước cho khắp mặt đất rất nặng nề, một mình thần Mưa có khi không làm hết, nên có lần Trời mở một cuộc thi chọn các giống thủy tộc có tài trở thành rồng hút nước phun mưa giúp sức thần Mưa.

– Hạch có ba kỳ, mỗi kỳ vượt qua một đợt sóng, con vật nào đủ sức đủ tài, vượt được cả ba đợt, thì mới lấy đỗ mà cho hóa Rồng.

– Trong một tháng trời, bao nhiêu loài Thủy tộc. đến thi đều bị loại cả.

– Cá rô nhảy qua được một đợt song thì rơi; tôm nhảy được hai đợt ruột, gan, vây, vẩy, râu, đuôi đã gần hóa Rồng thì đến lượt thứ ba, đuối sức ngã bổ xuống lưng cong khoăm lại và chất thải lộn lên đầu. Hai con cùng phải trở lại yên nghiệp ở đồng như trước.

– Cá chép vào thi qua cả ba đợt thành công qua cửa Vũ Môn hóa Rồng cùng Thần Mưa phun nước làm mưa.

c. Kết bài

Tổng kết lại giá trị của truyện Thần Thoại cũng như tác phẩm Thần Mưa muốn truyền đạt.

Phân tích bài Thần Mưa

Trong nền văn hóa dân gian của dân tộc Việt Na, các câu chuyện thần thoại huyền bí kì ảo đã được cha ông ta lưu truyền từ bao đời nay, mục đích của việc làm này là để giải thích cho con cháu về nguồn gốc, sự hình thành nên quê hương đất tổ. Tác phẩm Thần Trụ Trời là câu chuyện mở đầu cho sự ra đời của các thần thoại khác Thần Biển, Thần Mặt Trời, Mặt Trăng,… Trong đó Thần Mưa chính là một vị thần có vai trò rất quan trọng trong việc tạo ra sự cân bằng sinh thái, là tiền đề để duy trì sự sống cho muôn loài

Ngay ở đầu tác phẩm, tác giả đã xây dựng hình tượng vị Thần Mưa có hình rồng, ngài thường bay lượn xuống dưới hạ giới để hút nước biển, hút nước sông rồi bay lên trời và tạo ra mưa cho loài người trồng cây, cho muôn thú, cho cây cỏ phát triển, sinh sôi. Đây là một công việc cực kì quan trọng, ấy thế nhưng Thần Mưa lại có tính hay quên, có khi ngài bỏ mặc một vùng đất cả năm “Thần Mưa có tính hay quên, có vùng cả năm không đến, sinh ra hạn hán ở hạ giới, có vùng lại đến luôn, làm thành lụt lội. Do đó mà có lần ở hạ giới phải lên kiện trời vì Thần Mưa vắng mặt lâu ngày” điều đó khiến cho nhiều vùng đất đai khô cằn, hạn hán nghiêm trọng, muôn thú không thể sinh sôi nảy nở vì thiếu nước. Và chính vì thế mà vị thần này đã bị kiện lên trời xanh, điều đó được thể hiện rất rõ nét qua tác phẩm “cóc kiện Trời”

Nhưng tiếp đó, tác phẩm cũng đã giải thích cho người đọc biết ngoài tính hay quên của ngài, còn vì “Công việc phân phối nước cho khắp mặt đất rất nặng nề, một mình thần Mưa có khi không làm hết”. Vậy nên để giảm bớt gánh nặng công việc cho Thần Mưa đồng thời xoa dịu được sự tức giận của muôn thú dưới hạ dưới, Trời đã mở cuộc thi nhằm chọn thêm loài giúp sức cho Thần Mưa. Cửa Vũ (thuộc tỉnh Hà Tĩnh hiện nay) chính là địa điểm được Nhà Trời để tổ chức cuộc thi.

Chỉ với hai câu thơ trên, người đọc phần nào cũng cảm nhận được Nhà Trời rất coi trọng cuộc thi này, bởi trước kia khi sáng lập ra trời và đất, mọi công việc trên trái đất bao gồm cả việc tạo mưa đều do đích thân Trời làm để giúp cho muôn loài và cỏ cây dưới hạ giới có thể sinh sôi nảy nở. Nhưng sau đó vì đất trời bao la rộng lớn quá, công việc càng ngày càng nhiều không thể đảm nhiệm được hết nên Trời đã sai rồng phụ giúp lấy nước làm mưa. Nhưng trong tác phẩm cũng đã nêu rõ lí do không thể thực hiện trọn vẹn nhiệm vụ là do số lượng rồng trên trời quá ít. Qua lời bộc bạch của tác giả, phần nào người đọc cũng có thể thấy được yếu tố kỳ ảo được sử dụng trong tác phẩm, rất sinh động, chân thực qua đó câu chuyện có thể dễ dàng đi sâu vào tâm hồn người đọc.

Nhận được lệnh từ Trời, vua Thủy Tề ngay lập tức loan truyền tin tức để kêu gọi muôn loài dưới Thủy cung cùng nhau đăng ký dự thi. Thể lệ cuộc thi như sau: sẽ được phân chia ra làm ba kỳ, mỗi kỳ lại được tăng thêm độ khó khác nhau, sau khi kết thúc ba kì thi, con vật nào đủ tài đủ sức vượt qua thì mới đủ điều kiện lấy đỗ mà cho hóa thành Rồng. Cả một đoạn của tác phẩm là cảnh tượng tranh tài gay gắt của những loài Thủy sinh dưới nước, ai nấy cũng đều thể hiện hết sức nhưng cuối cùng đều bị loại vì không vượt qua đủ ba kì thi. Loài cá rô chỉ nhảy qua được một đợt nên chỉ nhận được một điểm, vậy nên cá rô nhà ta đã mất đi cơ hội hóa thành rồng nên đành phải lui về. Tiếp tới là những chú tôm, nhưng chúng chỉ nhảy qua được có hai đợt, chỉ mới hóa rồng được một nửa “Có con tôm nhảy qua được hai đợt, ruột, gan, vây, vẩy, râu, đuôi đã gần hóa Rồng thì đến lượt thứ ba, đuối sức ngã bổ xuống lưng cong khoăm lại và chất thải lộn lên đầu.” Qua đó phần nào độc giả cũng có thể hiểu được lí do vì sao loài tôm lại bơi giật lùi, có thân hình cong, chất thải bị lộn lên đầu. Qua lời kể dễ hiểu, xúc tích của nhà văn, khung cảnh cuộc thi đấu hiện lên trước mắt ta thật sinh động, chân thực. Con vật cũng cố gắng hết sức, dù có phải bỏ cả mạng cũng muốn được hóa rồng.

Sau nhiều đợt thi tuyển, tưởng chừng chẳng có loài nào sẽ đỗ. Thì bất ngờ tới lượt cá chép vào thi thì mọi thứ diễn ra vô cùng thuận lợi. Từ “ào ào” được tác giả sử dụng đề diễn tả sự thiên tàng địa lợi của chú cá chép, nhờ vậy mà nó đã thành công vượt qua cả ba kỳ sát hạch thuận lợi vào được cửa Vũ Môn, trở nên có đuôi, râu, sừng đầy đủ như loài rồng, sẵn sàng hỗ trợ Thần mưa đảm nhiệm công việc.

Từ bao đời nay Việt Nam ta vẫn luôn gắn bó với một kho tàng thần thoại dân gian khổng lồ gắn liền với nguồn gốc sự ra đời của Đất Việt. Trong số các tác phẩm ấy thì thần thoại về Thần Mưa cũng là một câu chuyện giàu giá trị, vấn luôn trường tồn cùng với thời gian. Nó là những giá trị tinh thần mà ông cha ta đã tích lũy và mong muốn gửi gắm, lưu truyền lại cho con cháu đời sau những giá trị nhân văn tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.

Phân tích truyện Thần Mưa

Có thể thấy trong nền văn hóa của dân tộc ta, ông cha luôn truyền tai nhau những câu chuyện thần thoại mang nhiều yếu tố kì ảo huyền bí để giải thích cho con cháu sau này về những hiện tượng đời sống quanh ta. Trong những câu chuyện thần thoại được lưu truyền đó có các câu chuyện kể về sự hình thành lên vũ trụ. Đó là các tác phẩm Thần Trụ Trời, Thần Biển, Thần Mưa, Thần Mặt Trời, Mặt Trăng lần lượt ra đời. Qua tác phẩm thần Thần Trụ Trời có nhắc đến Thần Mưa.

Thần Mưa có hình rồng, ông tạo ra mưa bằng cách bay lượn xuống hạ giới uống nước biển, nước sông rồi bay quay lại bầu trời để tạo mưa cho nhân loại. Thần Mưa tạo nên sự cân bằng sinh thái cho hệ thống sinh thái trên Trái Đất., đây cũng là vị thần duy trì sự sống cho toàn nhân loại được các vị thần khác tạo lên. Thần Mưa tạo mưa giúp cho các hoạt động sinh hoạt, nuôi trồng của người dân được thuận lợi hơn. Thần Mưa là vị thần đảm nhiệm công việc vô cùng quan trọng nhưng lại có tính hay quên. Những lúc như vậy, vùng đất không được ông ghé qua sẽ bị hạn hán vô cùng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự tồn tại và phát triển của muôn thú hay cây cỏ ở đó.

Tác phẩm còn giải thích lí do tại sao lại có sự việc như trên là do trần đất quá bao la, rộng lớn mà một một thần Mưa không thể đảm nhiệm được hết. Nhưng lòng dân không hiểu, luôn trách móc, oán than nên Trời đã phải mở một cuộc thi để tìm ra một loài thủy tộc có khả năng hút nước và tạo mưa để giúp Thần Mưa trong công việc. Cửa Vũ (Vũ Môn) thuộc tỉnh Hà Tĩnh chính là địa điểm được chọn làm điểm thi. Nhà Trời rất coi trọng cuộc thi này, vì đó sẽ giúp cuộc sống của muôn loài, sinh vật được sinh sống trên Trái Đất được thuận lợi và bớt khó khăn hơn. Sau nhiều đợt tuyển chọn, cá chép là nhân vật duy nhất có thể thuận lợi vượt qua được cửa Vũ Môn. Tác giả miêu tả ngoại hình của cá chép có đầy đủ yếu tố như rồng – hình dáng toát lên vẻ oai nghi, oai phong. Vì vậy, cá chép đã được đảm nhiệm vai trò ban phát mưa xuống trần thế cùng với Thần Mưa. Các yếu tố kì ảo mà tác giả viết lên khiến cho tác phẩm trở nên sinh động, để lại dấu ấn trong lòng người đọc. Cũng là để lí giải hiện tượng gây mưa trên toàn nhân gian này.

Kho tàng truyện thần thoại Việt Nam được gắn liền với quá trình hình thành đất nước, với sự phát triển, phồn vinh và sẽ được lưu truyền mãi đến cho các thế hệ sau này. Nó mang giá trị tinh thần lớn, đó cũng có thể là món quà mà người xưa muốn gửi gắm đến cho thế hệ sau này. Đó là những giá trị nhân văn của cả dân tộc, nói lên được sự khát vọng, ước mơ và kiên cường, mạnh mẽ của cá chép mà vượt qua được tất cả khó khăn trước mắt. Đấy chính là tinh thần, sức mạnh của người con Đất Việt và mong các thế hệ mai sau sẽ luôn tiếp nối những truyền thống tốt đẹp đó.

Đoạn văn phân tích thần thoại Thần Mưa

Mỗi câu chuyện thần thoại đều mang đến cho chúng ta hiểu biết về một vị thần nào đó. Câu chuyện “Thần mưa” sẽ làm cho chúng ta hiểu rõ về nó và lý giải được về hiện tượng mưa. Đặc điểm nổi bật của truyện thần thoại là luôn luôn nhân vật chính là một vị thần. Thần mưa có ngoại hình mang hình rồng. Công việc của thần Mưa là bay xuống hạ giới hút hết nước biển, nước sống rồi bay lên trời phun xuống để tưới cho cây cối, muôn loài Nhưng một đặc điểm của thần mưa đó là hay quên. Việc này cũng đã phần nào lý giải được hiện tượng lũ lụt và hạn hán. Có nơi thần mưa quên mà cả vùng đó cả năm không có mưa, đất khi khô cằn, hạn hán. Có vùng lại phun quá nhiều khiến lũ lụt. Chúng ta đã lý giải được nhiều hiện tượng của thiên nhiên như lũ lụt và hạn hán ở dưới hạ giới. Đó cũng là những kiến thức hữu ích cho cuộc sống của mỗi chúng ta.