Văn mẫu lớp 6: Phân tích bức chân dung chú bé Lượm (4 mẫu) Những bài văn mẫu lớp 6

Lượm trong bài thơ cùng tên là tượng trưng cho những chiến sĩ liên lạc nhỏ tuổi ngày đêm băng qua các chiến trường. Tác phẩm được học trong chương trình Ngữ văn lớp 6. Wikihoc.com sẽ giới thiệu Bài văn mẫu lớp 6: Phân tích bức chân dung chú bé Lượm. Mời bạn đọc tham khảo sau đây!

Phân tích bức chân dung chú bé Lượm – Mẫu 1

Thơ hay vì trong thơ có họa, có nhạc, Lượm của Tố Hữu là một bài thơ như thế. Trong đó phần đầu bài thơ có lẽ đặc sắc hơn cả vì đã tạo nên bức chân dung chân thật, sinh động của một em bé liên lạc thời đánh Pháp với dáng người bé nhỏ, nhưng nhanh nhẹn, tinh nghịch mà yêu đời, tuổi nhỏ mà chí cao, rất đáng yêu đáng mến.

Khổ thơ đầu nhắc lại một kỉ niệm khó quên lần gặp gỡ cuối cùng của nhà thơ với chú đội viên liên lạc, giữa hai chú, cháu trên thành phố Huế thân thương. Đó là những ngày Huế đổ máu, năm 1946, giặc đánh chiếm cố đô Huế, quê mẹ nhà thơ:

“Ngày Huế đổ máu
Chú Hà Nội về,
Tình cờ chú cháu
Gặp nhau Hàng Bè”

Đoạn thơ nhắc lại, gợi lại một con người, nơi phố cũ thành xưa, thời gian đã qua nay đã trở thành kỉ niệm, hoài niệm. Sau câu chữ, vần thơ là cảm xúc, là nỗi nhớ thương lắng đọng, rung động nơi sâu kín nhất cõi tâm hồn.

Tám câu thơ tiếp theo là những nét vẽ đầy ấn tượng về Lượm, chú đội viên liên lạc. Thân hình nhỏ bé. Trang phục giản dị với chiếc mũ ca-nô đội lệch về một bên cùng cái xắc xinh xinh. Chú rất nhanh nhẹn, hiếu động và đáng yêu. Đôi chân thì thoăn thoắt. Cái đầu thì nghênh nghênh. Các từ láy: “loắt choắt, xinh xinh, thoăn thoắt, nghênh nghênh” có giá trị gợi tả đặc sắc, làm hiện lên hình ảnh chú đội viên rất nhỏ bé, nhưng nhanh nhẹn, hồn nhiên, thật đáng yêu. Các từ láy đặt cuối câu thơ, liên kết thành hai cặp vần cách (1 với 3, 2 với 4) tạo nên nhạc điệu, âm điệu, đọc lên nghe rất thú vị:

“Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh”

Chữ cái được điệp lại ba lần qua ba nét vẽ: “cái xắc, cái chân, cái đầu” đã làm cho nét vẽ sắc và khoẻ, giọng thơ trở nên hóm hỉnh, yêu thương.

Lượm ngây thơ và hồn nhiên, tinh nghịch và yêu đời. Dáng điệu và cử chỉ của chú thật đáng yêu biết bao: “Ca lô đội lệch/Mồm huýt sáo vang”. Lượm khác nào con chim non cất tiếng hót rộn ràng, tung bay trong nắng mới, nhảy nhót trên đường vàng. Một so sánh thật đắt:

“Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng”

Con đường vàng một hình ảnh sáng giá tượng trưng cho con đường đầy nắng đẹp đi tới tương lai mà cách mạng đã đem đến cho thiếu nhi Việt Nam. Qua ngôn ngữ giàu hình tượng và biểu cảm, Tố Hữu dành cho chú đội viên nhiều trìu mến, trân trọng và yêu thương.

Những dòng thơ cuối đoạn, giọng điệu thơ thay đổi. Từ kể và miêu tả, Tố Hữu chuyển thành đối thoại. Cháu nói với chú niềm vinh dự lớn lao mà cháu được tham dự. Quê hương bị giặc chiếm đóng tàn phá, Lượm vui sướng được trở thành người chiến sĩ nhỏ cùng cha anh đánh giặc. Các từ ngữ như: “vui lắm, thích hơn” đã biểu lộ một cách hồn nhiên tinh thần yêu nước và nhiệt tình kháng chiến của Lượm:

Quân đội đã trở thành đại gia đình của chú. Cuộc đời người đội viên liên lạc khác nào một cánh chim tung bay trong bão tố? Sao chẳng vui, chẳng thích, chẳng tự hào? Lượm là một trong những hình ảnh tuyệt đẹp của tuổi nhỏ chí cao:

“Tuổi nhỏ làm việc nhỏ
Tuỳ theo sức của mình
Đi tham gia kháng chiến
Để gìn giữ hoà bình”

(Thư trung thu, Hồ Chí Minh)

Nụ “cười híp mí”, và “má đỏ bồ quân” là hai nét vẽ làm cho bức chân dung chú liên lạc thêm sinh động. Một tâm hồn trẻ trung, phơi phới hồn nhiên. Chú liên lạc đi xa dần sau một tiếng chào “đồng chí” nhiều thân thương:

“Cháu cười híp mí
Má đỏ bồ quân
– Thôi chào đồng chí!
Cháu đi xa dần”

Câu thơ “Cháu đi xa dần” như một dự báo: phút giã biệt ở phố Hàng Bè, khi ngày Huế đổ máu cũng là phút vĩnh biệt. Người chú chẳng bao giờ gặp lại người cháu thân thương ấy nữa.

Bài thơ “Lượm” là một thành công đặc sắc của Tố Hữu viết về gương anh hùng của thiếu nhi Việt Nam trong thời kháng chiến. Một dáng hình dễ mến, một tâm hồn trong sáng, phơi phới yêu đời thật đáng yêu. Với chú liên lạc, lòng yêu nước, nhiệt tình kháng chiến đã trở thành lý tưởng chiến đấu say mê!

Tố Hữu đã sáng tạo nên những vần thơ bốn chữ trong sáng, giàu nhạc điệu, giàu hình ảnh như một khúc đồng dao. Các từ láy tượng hình là những nét vẽ tinh tế nhất, biểu cảm nhất về chân dung người chiến sĩ nhỏ, một liệt sĩ anh hùng, được thể hiện trong thơ ca kháng chiến. Bài thơ Lượm là một tượng đài chiến sĩ thiếu nhi anh hùng.

Phân tích bức chân dung chú bé Lượm – Mẫu 2

Đất nước Việt Nam đi lên từ chiến tranh đã giành được độc lập. Những điều tốt đẹp ngày hôm nay chúng ta được hưởng chính là nhờ máu xương của hàng vạn chiến sĩ không tiếc hi sinh để tranh đấu. Và chú bé Lượm chính là một trong những tấm gương anh hùng mà em rất ngưỡng mộ.

Lượm hiện lên trong bài thơ là hình ảnh cậu bé nhỏ nhắn hiện lên thật sinh động qua những dòng thơ ngắn gọn:

“Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh”

Lượm cũng giống bao bao đứa trẻ khác, có nét gì đó rất giản dị, chân quê. Thân hình nhỏ bé “loắt choắt”. Cậu đeo một cái “xắc” xinh xinh trông thật nhí nhảnh, càng tăng thêm vẻ hoạt bát phù hợp với lứa tuổi. Tố Hữu thấy chân cậu “thoăn thoắt” lại thấy cái đầu cậu “nghênh nghênh”. Tất cả đều nói lên một sự nhanh nhẹn hiếm có của một cậu bé đang tuổi ăn tuổi lớn. Ở cậu hiện lên tất cả sự hồn nhiên, yêu đời tinh thần lạc quan, mà khi nhìn vào người ta bỗng cảm thấy vui vẻ theo:

“Ca-nô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường làng”

Ở khổ thơ tiếp sự tươi tắn, hồn nhiên ấy lại tiếp tục được thể hiện bằng tiếng “huýt sáo” vang vọng cả con đường làng. Cái chân vốn nhanh nhẹn tung tăng nhảy chân sáo trên con đường làng thân thuộc, hình ảnh dễ thương ấy khiến Tố Hữu liên tưởng đến hình ảnh của một “con chim chích” tuy nhỏ bé nhưng lại rất đáng yêu và nhanh nhẹn. Từ những chi tiết về ngoại hình có thể thấy Lượm là một cậu bé rất vô tư, trong sáng, mộc mạc như những đứa trẻ đồng trang lứa.

Nhưng ai có thể nghĩ rằng trong thân hình bé bỏng, những tưởng vô lo vô nghĩ ấy lại là một tâm hồn ẩn chứa tình yêu quê hương, đất nước tha thiết. Lượm chưa lớn, cậu vẫn chưa thể cầm súng giết giặc vậy thì cậu làm liên lạc, một công việc tưởng đơn giản nhưng lại vô cùng quan trọng và cần sự thông minh nhạy bén mà không phải ai cũng đủ dũng cảm để làm. Lượm nói với Tố Hữu “Cháu làm liên lạc/Vui lắm chú à/Thích hơn ở nhà”, chứng minh cho tinh thần xung kích, lòng dũng cảm, không muốn làm một đứa trẻ chỉ quanh quẩn nơi xó nhà. Cậu tuy tuổi nhỏ nhưng lại mang trong mình một tâm hồn lớn, một trái tim lớn, nhận thức sâu sắc về sự nghiệp cách mạng của dân tộc mà tiền đề ấy là lòng yêu quê hương đất nước sâu sắc. Lượm tuy làm một công việc nguy hiểm và trọng yếu như thế nhưng cậu vẫn luôn tràn đầy lòng tự tin, nhiệt huyết ấy bừng sáng trên đôi má “đỏ bồ quân”, trong đôi mắt hồn nhiên với nụ cười “híp mí”, thật khiến người ta tự hào và vui mừng theo. Hình ảnh Lượm đi xa dần mang lại một niềm yêu thương, nỗi lòng dõi theo của Tố Hữu, cũng là niềm hy vọng về một Việt Nam độc lập ngày không xa.

Lượm là một trong những nhân vật anh hùng mà em rất yêu mến và ngưỡng mộ, bởi tinh thần dũng cảm và lòng yêu quê hương đất nước sâu sắc, ý thức giác ngộ cách mạng từ rất sớm. Đây xứng đáng là tấm gương sáng để lớp lớp các thế hệ trẻ em Việt Nam học tập và noi theo, xứng với niềm mong mỏi của gia đình và xã hội.

Phân tích bức chân dung chú bé Lượm – Mẫu 3

Chúng ta tự hào vì đất nước có những vị anh hùng tuy trẻ tuổi nhưng lại dũng cảm gan dạ và có một tấm lòng yêu nước sâu sắc như: Trần Quốc Toản, Kim Đồng, Lê Văn Tám… Trong đó, hình ảnh chú bé Lượm trong bài thơ cùng tên của tác giả Tố Hữu đã để lại trong em một ấn tượng sâu sắc về một chú bé đi liên lạc nhỏ tuổi hồn nhiên, lạc quan nhưng cũng không kém phần dũng cảm yêu nước.

Ngày chiến tranh chống giặc Pháp bắt đầu, Lượm vào Huế và tình cờ gặp được người chú của mình. Tuy chỉ mới mười. mười một tuổi nhưng cậu đã xin được theo các chú bộ đội đi làm nhiệm vụ liên lạc và đã được các chú đồng ý. Lượm có vóc người nhỏ nhắn gầy gò nhưng lại dẻo dai, linh hoạt. Nhiệm vụ đi liên lạc là một nhiệm vụ nguy hiểm nhưng Lượm lúc nào cũng giữ được vẻ hồn nhiên yêu đời. Lượm mặc bộ đồ đội viên đã sờn cũ, bám bẩn bao nhiêu là khói bom, bụi đường. Chiếc túi xắc Lượm đeo trên vai lúc nào cũng phồng lên vì đựng nhiều giấy tờ thư từ quan trọng. Chiếc mũ ca-lô được Lượm đội lệch sang một bên trông rất đáng yêu nhưng đồng thời cũng tôn thêm vẻ chững chạc cho cậu. Làn da của Lượm ngăm đen bởi những ngày chạy giữa trời nắng, vượt qua bao nhiêu mặt trận khói đạn mịt mù để giao những bức thư quan trọng cho đồng chí ta. Bởi thế, mái tóc đen của Lượm giờ đây cũng cháy vàng đi.

Cậu có đôi mắt to, đen láy với ánh nhìn hồn nhiên, trong sáng nhưng cũng không kém phần thẳng thắn, chững chạc. Mỗi khi cười, đôi mắt ấy híp lại làm vẻ lạc quan, yêu đời càng hiện thêm rõ. Lượm có đôi má gầy gò, lại đỏ lên như trái bồ quân mỗi khi cậu cười. Nụ cười rất tươi khoe ra hàm răng đã bị súng, bị sâu vài chỗ. Và hình như lúc nào nụ cười đó cũng hiện diện trên môi. Khi khoe với chú mình về cuộc sống, công việc của mình ở Đồn Mang Cá, niềm vui thể hiện rõ qua giọng nói khỏe khoắn, hăng hái và đầy sức sống. Cậu bé liên lạc nhỏ tuổi hạnh phúc khi được góp phần vào cuộc kháng chiến giành lại Tổ quốc. Thỉnh thoảng, những lúc rảnh rỗi, cậu thường nhảy chân sáo trên cánh đồng vàng quen thuộc gần đồn và huýt vang bài hát mà mẹ cậu đã hát ru cậu ngày nào. Lượm muốn được sống ở Đồn Mang Cá hơn là sống ở nhà dù công việc có nguy hiểm. Cậu nhanh tay sắp xếp thư từ, giấy tờ vào chiếc túi xắc của mình sao cho thật ngăn nắp, gọn gàng rồi lại tất bật lên đường đi giao liên. Không sợ bom đạn của kẻ thù, Lượm chạy qua mặt trận dưới làn mưa đạn.

Khi băng qua cánh đồng lúa, dù Lượm đang tập trung vào nhiệm vụ nguy hiểm nhưng trông cậu như trở lại vẻ hồn nhiên ngày nào. Cảnh thiên nhiên miền quê thanh bình càng làm người ta nhớ lại cậu bé Lượm lạc quan vui vẻ dạo chơi trên cánh đồng lúa chín ngày nào. Thế rồi một tiếng súng nổ vang vọng cả trời đất. Lượm ngã xuống trên cánh đồng lúa. Dù đã ra đi nhưng hình ảnh cậu nằm trên thảm lúa, tay nắm chặt bông trông thanh thản như đang ngủ. Gió thổi nhè nhẹ làm đồng lúa gợn sóng, vang lên những âm thanh xào xạc như bài ca ru Lượm vào giấc ngủ. Thiên nhiên nhẹ nhàng mở rộng vòng tay ôm Lượm vào lòng. Lượm đã mãi mãi ra đi.

Dù đã hy sinh khi đang làm nhiệm vụ nhưng hình ảnh cậu bé Lượm hồn nhiên ngày nào sẽ luôn sống mãi trong tim mọi người. Lượm đã truyền tình yêu dân tộc, yêu hòa bình vào mọi người. Lượm quả thật là tấm gương sáng về tình yêu quê hương, đất nước cho chúng em noi theo.

Phân tích bức chân dung chú bé Lượm – Mẫu 4

Lượm là một trong những tác phẩm hay của nhà thơ Tố Hữu. Nổi bật lên trong đó là hình ảnh chú bé Lượm những phẩm chất tốt đẹp: hồn nhiên, ngây thơ nhưng cũng thật lạc quan, dũng cảm.

Đầu tiên, nhà thơ đã khắc họa hình ảnh Lượm hiện lên với vẻ hồn nhiên, ngây thơ của một chú bé liên lạc:

“Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh.

Ca lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng”

Chú bé Lượm xuất hiện trong bài thơ với dáng người nhỏ bé. Cùng với đó là chiếc mũ ca lô luôn đội lệch trên đầu. Bé nhỏ nhưng thật nhanh nhẹn và hoạt bát. Các từ láy “loắt choắt”, “xinh xinh” “thoăn thoắt”, “nghênh nghênh” cộng với điệp từ “cái” đã tạo nên bức chân dung nhỏ nhắn mà nhanh nhẹn, hoạt bát rất đáng yêu của người liên lạc nhỏ.

Nhưng sự hồn nhiên của cậu còn được thể hiện qua niềm vui khi bản thân được làm công việc liên lạc. Cậu rất vui vẻ trò chuyện với người “chú” tình cờ gặp gỡ ở Hàng Bè:

“Cháu đi liên lạc
Vui lắm chú à
Ở đồn Mang Cá
Thích hơn ở nhà

Cháu cười híp mí
Má đỏ bồ quân
Thôi chào đồng chí
Cháu đi xa dần”

Các từ ngữ bộc lộ cảm xúc “vui”, “thích” và miêu tả “cười híp mí”, “má đỏ” cho thấy sự vui vẻ, thích thú của Lượm với công việc liên lạc.

Không chỉ vậy, cậu bé còn hiện lên với sự gan dạ, dũng cảm của một người chiến sĩ. Ngày nào Lượm cũng đối mặt với nguy hiểm nhưng lại không hề cảm thấy sợ hãi:

“Vụt qua mặt trận
Đạn bay vèo vèo
Thư đề Thượng khẩn
Sợ chi hiểm nghèo”

Động từ “vụt” cho thấy sự nhanh nhẹn, khẩn trưởng của Lượm khi thực hiện nhiệm vụ của mình. Bởi vì lá thư đề “Thượng khẩn” cần nhanh tới tay người nhận. Nên cậu bé không ngại hiểm nguy để hoàn thành nhiệm vụ Từ “sợ chi” mang nghĩa khẳng định ý chí chiến đấu của người liên lạc nhỏ. Quả là đáng khâm phục biết bao.
Hình ảnh chiếc mũ ca lô nhấp nhô trên cánh đồng lúa đang làm đòng:

“Đường quê vắng vẻ
Lúa trổ đòng đòng
Ca lô chú bé
Nhấp nhô trên đồng”

Một mình giữa cánh đồng quê vắng vẻ nhưng cậu bé vẫn không sợ hãi mà tiếp tục làm nhiệm vụ. Cũng có lẽ bởi sự hồn nhiên, ngây thơ mà cậu không cảm thấy sợ hãi nguy hiểm phía trước.

Nhưng rồi, Lượm đã ngã xuống trên cánh đồng quê khi đang làm nhiệm vụ đưa thư “Thượng khẩn”:

“Bỗng lòe chớp đỏ
Thôi rồi, Lượm ơi!
Chú đồng chí nhỏ
Một dòng mẫu tươi”

Vậy là Lượm đã hy sinh. Một dòng máu đỏ tươi tượng trưng cho cái chết. Dù đã hy sinh nhưng hồn Lượm vẫn bay giữa đồng lúa thơm ngạt ngào mùi sữa:

“Cháu nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Lúa thơm mùi sữa
Hồn bay giữa đồng”

Hương thơm của cánh đồng lúa đang bao bọc, chở che hồn người chiến sĩ tuổi thiếu niên. Không gian nhẹ nhàng mà thiêng liêng bởi có cái thoáng đãng của cánh đồng quê, có vị thơm ngạt ngào của mùi sữa khi lúa trổ đòng. Tất cả giang rộng vòng tay đón Lượm trở về với đất mẹ.

Đoạn thơ cuối lặp lại như muốn bất tử hóa hình ảnh chú bé liên lạc:“Chú bé loắt choắt… Nhảy trên đường vàng”. Dù cho Lượm đã ra đi, nhưng vẫn còn nhiều cậu bé tiếp nối con đường đó.

Như vậy, Tố Hữu đã khắc họa chân dung Lượm hiện lên vô cùng chân thực. Đó là một cậu bé liên lạc tuổi đời còn rất nhỏ nhưng tinh thần kiên cường, dũng cảm của em lại không thua kém một người lính cách mạng nào.