Văn mẫu lớp 12: Dàn ý hình tượng cây xà nu (5 Mẫu) Dàn ý phân tích hình tượng cây xà nu

Lập dàn ý phân tích cây xà nutrong Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành mang đến 5 mẫu chi tiết và ngắn gọn kèm theo sơ đồ tư duy. Qua dàn ý hình tượng cây xà nu các em học sinh lớp 12 có thêm nhiều tài liệu học tập, nắm được các luận điểm, luận cứ quan trọng để biết cách viết bài văn phân tích đầy đủ các ý.

Hình tượng cây xà nu nổi bật xuyên suốt trong toàn bộ tác phẩm để nói lên ý chí kiên cường bất khuất của con người Tây Nguyên trong trận chiến với đế quốc Mỹ xâm lược. Để hiểu rõ hơn về hình tượng cây xà nu, mời các bạn cùng theo dõi 5 mẫu dàn ý dưới đây. Bên cạnh đó để nâng cao kỹ năng viết văn các bạn xem thêm phân tích Rừng xà nu, phân tích hình tượng rừng xà nu, phân tích đôi bàn tay Tnú.

Sơ đồ tư duy cây xà nu

Dàn ý phân tích hình tượng cây xà nu

I. Mở bài

• Giới thiệu một số nét về tác giả: Nguyễn Trung Thành là nhà văn gắn bó với mảnh đất Tây Nguyên, ông có nhiều tác phẩm viết về con người và mảnh đất này.
• Rừng xà nu được đánh giá là khúc sử thi của Tây Nguyên thời kì chống Mĩ, tái hiện con đường đấu tranh của dân làng Xô Man.
• Bên cạnh hình tượng con người anh dũng, nổi bật là hình tượng cây xà nu.

II. Thân bài

– Đây là hình ảnh trung tâm xuyên suốt toàn bộ tác phẩm, góp phần thể hiện tư tưởng chủ đề của tác phẩm.

– Gợi màu sắc, không gian núi rừng Tây Nguyên, gắn với cuộc sống sinh hoạt và những sự kiện trọng đại của dân làng Xô Man:

• Dân làng Xô Man lấy gỗ xà nu, khói xà nu nhuộm đen bảng để học chữ, lửa xà nu chiếu sáng mỗi gian nhà.
• Đuốc xà nu chiếu sáng cho nhân dân chuẩn bị vũ khí để đồng khởi.
• Cả rừng xà nu ưỡn thân mình để bao bọc, bảo vệ buôn làng khỏi những trận bom của địch, hàng vạn cây, không có cây nào là không thương tích.

– Hình tượng cây xà nu mang vẻ đẹp tương ứng, song hành với các thế hệ cách mạng tiếp nối của dân làng Xô Man.

• Những cây cổ thụ đại diện cho lớp người già như cụ Mết: chúng không thể bị quật ngã bởi gió bão, như cụ Mết chính là chỗ dựa tinh thần cho cả buôn làng.
• Những cây xà nu trưởng thành như Tnú, Mai, Dít: vết thương bom đạn mau lành như trên thân thể cường tráng (hình ảnh lưng Tnú bị chém ngang dọc nhưng cũng lành lại thành sẹo rất nhanh).
• Những cây xà nu mới mọc tượng trưng cho hình ảnh thiếu niên như bé Heng: “cây xà nu mới mọc lên khỏi mặt đất đã nhọn như mũi tên, mũi lê”, như bé Heng tuy còn nhỏ đã dũng cảm bước tiếp cha anh.

– Nhận xét: thế hệ này ngã xuống đã có thế hệ khác đứng lên đấu tranh giành tự do “bên cạnh một cây xà nu ngã gục đã có 4,5 cây con mọc lên”.

– Những nỗi đau cây xà nu phải chịu cũng mà con người nơi đây phải trải qua: “có những cây bị chặt ngang mình … ở chỗ vết thương nhựa ứa ra rồi dần bầm lại rồi đặc quyện thành từng cục máu lớn …”:

• Như hình ảnh anh Xút, bà Nhan bị chặt đầu treo lên cây vả
• Mai và đứa con bị tra tấn bằng gậy sắt đến chết
• Hình ảnh 10 đầu ngón tay Tnú bị đốt bằng nhựa xà nu đến mức chỉ còn 2 đốt.

– Là kiểu ẩn dụ độc đáo về sức sống bất diệt, tinh thần bất khuất, sức mạnh vùng dậy của dân làng Xô Man trong phong trào đấu tranh vũ trang.

• Cả ngọn đồi xà nu hàng trăm cây gắn bó với nhau như cộng đồng người Tây Nguyên đoàn kết đánh giặc.
• Cả cánh rừng bạt ngàn không bao giờ sẽ bị khuất phục: “cây mẹ ngã xuống, cây con mọc lên, đố nó giết hết cánh rừng này”.
• Cây xà nu sinh sôi nảy nở, ham ánh sáng mặt trời như người Tây Nguyên chân chất khao khát tự do.

– Kết cấu đầu cuối tương ứng: ở đầu và kết thúc câu chuyện đều là hình ảnh rừng xà nu bạt ngàn, tạo ra không gian sử thi cho tác phẩm.

III. Kết bài

• Cảm nhận hình tượng cây xà nu.
• Khái quát giá trị nghệ thuật: ngòi bút giàu chất sử thi, ngôn ngữ giản dị, đậm chất Tây Nguyên, âm hưởng trang trọng, …
• Khái quát giá trị nội dung: Rừng xà nu là một khúc sử thi văn xuôi hiện đại tái hiện vẻ đẹp tráng lệ, hào hùng của núi rừng, con người và truyền thống văn hóa Tây Nguyên.

Xem thêm: Phân tích hình tượng cây xà nu trong truyện Rừng xà nu

Lập dàn ý hình tượng cây xà nu

1. Mở bài dàn ý phân tích cây xà nu

– Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Trung Thành và sự nghiệp sáng tác của ông

– Giới thiệu về truyện ngắn “Rừng xà nu” (hoàn cảnh ra đời, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật,…)

– Giới thiệu khái quát về hình tượng cây xà nu trong tác phẩm.

2. Thân bài dàn ý phân tích hình ảnh cây xà nu

a. Rừng xà nu, cây xà nu gắn bó với cuộc sống và mọi sinh hoạt của dân làng Xô Man.

– Từ xưa đến nay, cây xà nu, rừng xa nu vẫn luôn hiện hữu trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày của dân làng: Ngọn lửa xà nu nấu ăn trong mỗi bếp của gia đình người Xô Man, bập bùng trong nhà rông, đuốc xà nu soi sáng đường rừng đêm, làm tấm bảng đen cho anh Quyết dạy Mai và Tnú học chữ.

– Xuất hiện ngay cả trong những sự kiện trọng đại và ăn sâu vào tiềm thức, suy nghĩ của những người dân làng Xô Man: ngọn đuốc cháy sáng trên tay cụ Mết và cả dân làng Xô Man đi vào rừng sâu lấy giáo mác để chuẩn bị cho cuộc khởi nghĩa, “đêm đêm cả dân làng thức mài vũ khí dưới ánh đuốc ngọn xà nu”.

b. Cây xà nu – biểu tượng cho những đau thương, mất mát của dân làng Xô Man.

– “Hầu hết đạn đại bác đều rơi vào ngọn đồi xà nu cạnh con nước lớn, Cả rừng xà nu hàng vạn cây không có cây nào không bị thương. Có những cây bị chặt đứt ngang nửa thân mình, đổ ào ào như một trận bão.”

– “Nơi chỗ vết thương, nhựa ứa ra tràn trề thơm ngào ngạt, long lanh nắng hè gay gắt rồi dần dần bầm lại, đen và đặc lại quện thành cục máy lớn.”

– Những thương tích ấy đã gợi lên trong chúng ta biết bao đau thương, mất mát và cả sự hi sinh của những con người Tây Nguyên: anh Xút, 8

c. Cây xà nu – hình ảnh tượng trưng cho sức sống bất diệt, mãnh liệt của dân làng Xô Man.

– “Cạnh cây xà nu mới gục ngã đã có bốn năm cây non mọc lên, ngọn cây xanh rờn, hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời”.

– Hình ảnh những cây xà nu vươn thẳng lên bầu trời cũng như các thế hệ dân làng Xô Man cứ lớp này đến lớp khác, thế hệ này đến thế hệ khác nối tiếp nhau đứng lên chiến đấu.

d. Cây xà nu – hình ảnh tượng trưng cho khát vọng tự do và niềm tin vào cách mạng của dân làng Xô Man.

– Cây xà nu là loại cây “ham ánh sáng mặt trời. Nó phóng lên rất nhanh để tiếp lấy ánh nắng, thứ ánh nắng trong rừng rọi từ trên cao xuống từng luồng thẳng tắp, lóng lánh vô số hạt bụi vàng từ nhựa cây bay ra, thơm mỡ màng.”

– Hình ảnh những cây xà nu vươn thật cao, thật xa để đón lấy ánh nắng mặt trời gợi lên trong chúng ta niềm khát khao tự do, ước muốn vươn tới tương lai tươi sáng của những con người Xô Man.

– Ánh sáng mặt trời mà những cây xà nu đang vươn tới phải chăng là ánh sáng của Đảng, của cách mạng

3. Kết bài

Khái quát về hình tượng rừng xà nu – cây xà nu trong tác phẩm.

Hình tượng cây xà nu dàn ý

1. Mở bài

– Tác phẩm Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành khắc họa sâu sắc hình ảnh những người con kiêu hùng trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc.

– Hình ảnh cây rừng xà nu chính là biểu tượng cho số phận sức sống mãnh liệt và nhiều phẩm chất cao đẹp của người dân Tây Nguyên.

2. Thân bài

*Tác giả, tác phẩm:

– Nguyễn Trung Thành tên thật là Nguyễn Văn Báu, còn có bút danh khác là Nguyên Ngọc, ông sinh năm 1932, quê ở huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam, gia nhập quân đội vào năm 1950.

– Các sáng tác của ông mang đậm khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn.

– Rừng xà nu nằm trong tập truyện ký Trên quê hương những anh hùng Điện ngọc, viết vào năm 1965.

*Hình tượng cây xà nu với những hình ảnh tả thực:

– Trở đi trở lại gắn bó mật thiết với con người Tây Nguyên, lửa xà nu, khói xà nu và cả cảnh rừng xà nu chắn tầm đại bác cho làng Xô Man.

– Tham gia vào nhiều sự kiện quan trọng của người dân Xô Man:

• Ánh lửa xà nu soi rõ cảnh vợ con Tnú bị tra tấn đến chết
• Ngọn lửa từ nhựa xà nu đốt cháy mười đầu ngón tay Tnú, là cơ sở nổi dậy của người dân làng Xô Man.
• Ngọn đuốc xà nu là ánh sáng soi đường cho dân làng tụ tập nghe cụ Mết kể chuyện, ngày Tnú về thăm.

– Hình ảnh xà nu còn thấm vào nếp cảm, nếp nghĩ thấm vào cả lối tư duy và cách nói của người dân Tây Nguyên, những tính chất vẻ đẹp của cây đã trở thành thước đo để khắc họa lần lượt hình ảnh của cụ Mết, của Tnú, Mai, và nhiều người dân làng Xô Man khác.

*Hình tượng cây xà nu với những ý nghĩa biểu tượng:

– Số phận của người dân làng Xô Man:

• Phải chịu nhiều đau thương, mất mát
• Sự hy sinh anh dũng dưới bom đạn của kẻ thù

– Biểu tượng cho những phẩm chất tốt đẹp của người dân Tây Nguyên:

• Cây xà nu ham ánh sáng, cũng giống như con người Tây Nguyên khao khát tự do, sức sống tiềm tàng mạnh mẽ.
• Cây sinh sôi mạnh mẽ liên tục của cây là biểu trưng sự tiếp nối liên tục và mạnh mẽ của các thế hệ dân làng trong công cuộc cách mạng.
• Sức sống mãnh liệt, bất tử của rừng xà nu đã đại diện cho tinh thần bất khuất, kiên cường của người dân Tây Nguyên trong những năm tháng chiến tranh ác liệt.

3. Kết bài

– Giá trị nghệ thuật:

• Nghệ thuật xây dựng hình tượng xuất sắc, điểm nhìn đậm chất điện ảnh khiến cho hình tượng cây xà nu hiện lên một cách thật chân thực và sắc nét.
• Bộc lộ những cảm xúc cá nhân thật mạnh mẽ, niềm bất ngờ, tự hào về loài cây đặc sắc.

-Giá trị nội dung:

• Gây dựng thật xuất sắc vẻ đặc của cây rừng xà nu biểu tượng cho vẻ đẹp của con người Tây Nguyên.
• Mở một cánh cửa dẫn người đọc vào thế giới của con người nơi đây, tiêu biểu là nhân vật Tnú.

Dàn ý phân tích hình tượng cây xà nu

I. Mở bài:

Trong chương trình học sách giáo khoa của Bộ giáo dục và Đào tạo có những bài học rất ý nghĩa. Trong đó, có tác phẩm Rừng Xà Nu, một tác phẩm nêu lên sự oai hùng và mãnh liệt của rừng xà nụ. trong bài Rừng xà nu thì cây xà nu được thể hiện rất rõ, chúng ta cùng đi tìm hiểu hình tượng này.

II, Thân bài:

1. Giới thiệu tác phẩm:

– Tác phẩm được viết vào thời điểm xảy ra cuộc chiến khốc liệt và hào hùng của dân tộc ta

– Tác phẩm được in trên quê hương anh hùng Điện Ngọc

– Được sáng tác ngày 8 tháng 3 năm 1965

* Hình tượng cây xà nu trong tác phẩm rừng xà nu:

2. Vị trí của cây xà nu:

– Cây xà nu xuất hiện ở đoạn mở đầu của tác phẩm

– Cây xà nu xuất hiện ở kết thúc và toàn bộ thiên truyện

=> Hình tượng cây xà nu là hình tượng xuyên suốt, trung tâm góp phần thể hiện chủ đề, tính sử thi.

* Cây xà nu trong sự gắn bó với con người, cuộc sống của người Xô man

– Đặc điểm của cây xà nu:

• Là cây họ thông
• Gỗ quý, nhựa rất thơm
• Sức sống mãnh liệt và ham ánh sáng mặt trời

=> Hình tượng xà nu tràn ngập trong tác phẩm gợi cho người đọc về bức tranh Tây Nguyên hùng vĩ, thơ mộng.

– Nỗi đau của con người bị tra tấn, hành hạ

– Biểu tượng hình tượng tốt đẹp của người Tây Nguyên

– Hình tượng hiên ngang, buất khuất của con người Tây Nguyên

– “ Hóa thành ngọn lửa” chứng minh cho mọi sự kiện trọng đại, đau thương và anh dũng của làng Xô Man

III. Kết bài:

• Đây là một hình ảnh nghệ thuật sang tạo của tác giả
• Tượng trưng cho sức sống mãnh liệt của con người.

Dàn ý hình tượng rừng xà nu

1. Mở bài

• Rừng xà nu truyện ngắn của Nguyễn Trung Thành tiêu biểu cho “khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn” của văn học Việt Nam thời kì 1945 – 1975.
• Chủ đề của tác phẩm được bộc lộ sâu sắc do ý nghĩa khái quát và giàu chất lãng mạn, tạo hình của hình tượng cây xà nu.

2. Thân bài

Nguyễn Trung Thành đã chọn một loại cây xà nu rất gần gũi với đời sống của đồng bào Tây Nguyên để tượng trưng cho sức sống mãnh liệt và phẩm chất anh hùng của dân làng Xô Man, nhân dân Tây Nguyên trong công cuộc chống Mĩ cứu nước.

a) Cách tả cảnh “rừng xà nu ” và “cây xà nu

– Trong truyện, Nguyễn Trung Thành gần 20 lần nói đến rừng xà nu ở nhiều góc độ khác nhau: cây xà nu, nhựa xà nu, ngọn xà nu, đồi xà nu, khói xà nu, lửa xà nu, dầu xà nu, v.v… và khái quát, bao trùm là rừng xà nu.

– Cây xà nu sinh sôi nảy nở nhanh mạnh bạt ngàn: “sinh sôi nảy nở khỏe… ham ánh sáng mặt trời”, trải dài ra “đến hết tầm mắt… nối tiếp tới chân trời”.

– Cây xà nu có sức sống mãnh liệt: “cạnh một cây mới ngã gục đã có bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh, ròn, hình nhọn như mũi tên lao thẳng lên bầu trời”, “có những cây mới nhú khỏi mặt đất, nhọn hoắt như những mũi lê”, “đại bác không giết nổi chúng, những vết thương của chúng chóng lành như trên một thân thể cường tráng”.

– Chất sử thi của truyện ngắn được tạo bởi hình tượng cây xà nu. Nó được khai thác từ nhiều góc độ, lặp đi lặp lại nhiều lần: đôi xà nu (4 lần), rừng xà nu (5 lần) với “hàng vạn cây” “ưỡn tấm ngực lớn của mình ra,che chở cho làng”.

b) Rừng xà nu biểu tượng cho con người – dân làng Xô Man nói riêng, đồng bào Tây Nguyên nói chung:

– Hình tượng cây xà nu đẹp như hình tượng thơ, tượng trưng cho thế hệ trẻ của làng Xô Man bất khuất, gắn bó với cách mạng như Mai, Dít, Tnú, v.v…

– Hình ảnh cụ Mết – tiêu biểu cho sức sống quật khởi của làng Xô Man, người nuôi giữ ngọn lửa khát vọng tự do, gắn bó với Đảng, với cách mạng cũng được ví “như một cây xà nu lớn”.

– “Cả rừng Xô Man ào ào rung động và lửa cháy khắp rừng…” là hình ảnh “đồng khởi” mãnh liệt của dân làng Xô Man.

– Rừng cây xà nu và con người làng Xô Man tuy hai mà một, mang ý nghĩa biểu tượng rất cao đẹp và sâu sắc.

3. Kết bài

• Hình tượng cây xà nu là một sáng tạo nghệ thuật của Nguyễn Trung Thành.
• Nhà văn đã lựa chọn hình ảnh cây xà nu và đem lại cho nó những ý nghĩa mới, đã miêu tả nó đậm nét, đầy ấn tượng – từ đó mà chủ đề của tác phẩm đã được bộc lộ rõ rệt và sâu sắc.