Bộ đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn 6 năm 2022 – 2023 sách Cánh diều 9 Đề kiểm tra giữa kì 2 môn Ngữ văn 6 (Có đáp án + Ma trận)

9

– Hs chỉ cần chỉ ra một chi tiết kì ảo:

+ Nhờ nhặt được và nuốt mấy cái lông trâu mà sức khỏe của Yết Kiêu vượt hẳn mọi người, không một ai dám đương địch.

+ Mỗi lần ông lặn xuống biển bắt cá, người ta cứ tưởng như ông đi trên đất liền. Nhiều khi ông sống ở dưới nước luôn sáu bảy ngày mới lên.

– Ý nghĩa:

+ Làm cho câu chuyện thêm lung linh, kì ảo; thể hiện trí tưởng tượng bay bổng của người xưa.

+ Các chi tiết này nhằm “thần thánh hóa” năng lực chiến đấu tài giỏi của người anh hùng; tăng sự tôn kính, ngưỡng vọng với người đã được phong thần hóa thánh.

1,0

10

Để cống hiến, giúp ích cho cộng đồng em thấy bản thân mình cần phải rèn luyện những phẩm chất, năng lực:

– Biết tự hào về lịch sử và truyền thống yêu nước của dân tộc.

– Có ước mơ, khát vọng cao đẹp.

– Cần phải rèn luyện phẩm chất: Dũng cảm, dám đấu tranh bảo vệ lẽ phải.

– Chăm chỉ, tự chủ, sáng tạo trong học tập… 1,0

1,0

PHẦN II. VIẾT VĂN

Yêu cầu về nội dung

a. Mở bài:

Giới thiệu về người thân và sự việc, tình huống người thân để lại ấn tượng sâu sắc trong em.

b. Thân bài:

– Lý do xuất hiện trải nghiệm.

– Diễn biến của trải nghiệm:

+ Thời gian, địa điểm diễn ra trải nghiệm.

+ Ngoại hình, tâm trạng: khuôn mặt, ánh mắt, nụ cười…

+ Hành động, cử chỉ: trò chuyện, giúp đỡ…

+ Tình cảm, cảm xúc: yêu quý, trân trọng, biết ơn…

c. Kết bài:

– Bài học nhận ra sau trải nghiệm.

– Thái độ, tình cảm đối với người thân sau trải nghiệm.

0,5

0,5

2,5

0,5

Tiêu chí và mức độ đánh giá

Mức độ

Mức 5 (Xuất sắc)

Mức 4 (Giỏi)

Mức 3 (Khá)

Mức 2 (Trung bình)

Mức 1 (Yếu)

Chọn được trải nghiệm để kể

Lựa chọn được trải nghiệm sâu sắc

Lựa chọn được trải nghiệm có ý nghĩa

Lựa chọn được trải nghiệm để kể

Lựa chọn được trải nghiệm để kể nhưng chưa rõ ràng

Chưa có trải nghiệm để kể

0,5 điểm

0,5đ

0,4đ

0,3đ

0,2đ

0,1đ

Nội dung của trải nghiệm

Nội dung trải nghiệm phong phú, hấp dẫn, sự kiện, chi tiết rõ ràng, thuyết phục.

Nội dung trải nghiệm phong phú; các sự kiện chi tiết, rõ ràng.

Nội dung trải nghiệm tương đối đầy đủ; sự kiện, chi tiết khá rõ ràng.

Nội dung trải nghiệm còn sơ sài; các sự kiện, chi tiết chưa rõ ràng, hay vụn vặt.

Chưa rõ nội dung trải viết tản mạn, vụn vặt; chưa có sự kiện hay chi tiết rõ ràng, cụ thể.

1,25 điểm

1,25đ

1đ

0,75đ

0,5đ

0,25đ

Bố cục, tính liên kết của văn bản

Trình bày rõ bố cục của bài văn; Các sự kiện, chi tiết được liên kết chặt chẽ, logic, thuyết phục.

Trình bày rõ bố cục của bài văn; Các sự kiện, chi tiết được liên kết chặt chẽ, logic.

Trình bày được bố cục của bài văn; Các sự kiện, chi tiết thể hiện được mối liên kết nhưng đôi chỗ chưa chặt chẽ.

Chưa thể hiện được bố cục của bài văn

Các sự kiện, chi tiết chưa thể hiện được mối liên kết chặt chẽ, xuyên suốt.

Chưa thể hiện được bố cục của bài văn; Các sự kiện, chi tiết chưa thể hiện được mối liên kết rõ ràng.

0,5 điểm

0,5đ

0,4đ

0,3đ

0,2đ

0,1đ

Thể hiện cảm xúc trước trải nghiệm để kể

Thể hiện cảm xúc trước trải nghiệm được kể một cách thuyết phục bằng các từ ngữ phong phú, sinh động.

Thể hiện cảm xúc trước trải nghiệm được kể bằng các từ ngữ phong phú, phù hợp.

Thể hiện cảm xúc trước trải nghiệm được kể bằng một số từ ngữ rõ ràng.

Thể hiện cảm xúc trước trải nghiệm được kể bằng một số từ ngữ chưa rõ ràng.

Chưa thể hiện được cảm xúc trước trải nghiệm được kể.

0,5 điểm

0,5đ

0,4đ

0,3đ

0,2đ

0,1đ

Thống nhất về ngôi kể

Dùng người kể chuyện ngôi thứ nhất, nhất quán trong toàn bộ câu chuyện.

Dùng người kể chuyện ngôi thứ nhất, nhất quán trong toàn bộ câu chuyện.

Dùng người kể chuyện ngôi thứ nhất nhưng đôi chỗ chưa nhất quán trong toàn bộ câu chuyện.

Dùng người kể chuyện ngôi thứ nhất nhưng nhiều chỗ chưa nhất quán trong toàn bộ câu chuyện.

Chưa biết dùng người kể chuyện ngôi thứ nhất.

0,25 điểm

0,25đ

0,2đ

0,15đ

0,1đ

0đ

Diễn đạt

Hầu như không mắc lỗi về chính tả, từ ngữ, ngữ pháp

Mắc rất ít lỗi diễn đạt nhỏ

Bài viết còn mắc một số lỗi diễn đạt nhưng không trầm trọng.

Bài viết còn mắc khá nhiều lỗi diễn đạt.

Bài viết còn mắc rất nhiều lỗi diễn đạt

0,5 điểm

0,5đ

0,4đ

0,3đ

0,2đ

0,1đ

Trình bày

Trình bày đúng quy cách VB; sạch đẹp, không gạch xoá

Trình bày đúng quy cách VB; rõ ràng, không gạch xoá.

Trình bày đúng quy cách VB; chữ viết rõ ràng, có ít chỗ gạch xoá.

Trình bày quy cách VB còn đôi chỗ sai sót; chữ viết khoa học, có một vài chỗ gạch xoá.

Chưa trình bày đúng quy cách của VB; chữ viết khó đọc, có nhiều chỗ gạch xoá

0,25 điểm

0,25đ

0,2đ

0,15đ

0,1đ

0đ

Sáng tạo

Bài viết có ý tưởng và cách diễn đạt sáng tạo.

Bài viết có ý tưởng hoặc cách diễn đạt sáng tạo.

Bài viết chưa thể hiện rõ ý tưởng hoặc cách diễn đạt sáng tạo.

Bài viết không có ý tưởng và cách cách diễn đạt sáng tạo.

Bài viết không có ý tưởng và cách diễn đạt sáng tạo.

0,25 điểm

0,25đ

0,2đ

0,1đ

0đ

0đ

TT

Kĩ năng

Nội dung/đơn vị kiến thức

Mứcđộnhậnthức

Tổng

%Tổng

điểm

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

TNKQ

TL

Thời gian

TNKQ

TL

Thời gian

TN

KQ

TL

Thời gian

TNKQ

TL

Thời gian

TN

TL

Thời gian

1

Đọc hiểu

Truyện dân gian (truyền thuyết, cổ tích)./Truyện đồng thoại, truyện ngắn

4

0

4

0

0

2

0

8

2

60

2

Viết

Kể lại một trải nghiệm của bản thân./

Kể lại một truyền thuyết hoặc truyện cổ tích.

0

1*

0

1*

0

1*

0

1*

1

40

Tổng

20

5

20

15

0

30

0

10

8

3

Tỉ lệ %

25%

35%

30%

10%

100%

Tỉ lệ chung

60%

40%

TT

Chương/

Chủ đề

Nội dung/Đơn vị KT

Mức độ đánh giá

Số câu hỏi theo mức độ nhận thức

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

VD cao

1

Đọc hiểu

Truyện dân gian (truyền thuyết, cổ tích)..

Nhận biết:

– Nhận biết được thể loại, phương thức biểu đạt, đề tài, cốt truyện, lời người kể chuyện và lời nhân vật.

– Nhận biết được ngôi kể.

Thông hiểu:

– Hiểu được nghĩa của từ, cụm từ.

– Hiểu được đặc điểm nhân vật thể hiện qua hình dáng, cử chỉ, hành động, ngôn ngữ, ý nghĩ của nhân vật.

– Nêu được chủ đề của văn bản.

Vận dụng:

– Trình bày được các chi tiết kì ảo trong văn bản và nêu ý nghĩa của chi tiết kì ảo đó.

– Trình bày được bài học vận dụng cho bản thân từ nội dung của văn bản.

4TN

4TN

2TL

Truyện đồng thoại, truyện ngắn

Nhận biết:

– Nhận biết được thể loại, phương thức biểu đạt, đề tài, cốt truyện, lời người kể chuyện và lời nhân vật.

– Nhận biết được ngôi kể.

Thông hiểu:

– Hiểu được nghĩa của từ, nghĩa của thành ngữ, công dụng của dấu câu.

– Hiểu được đặc điểm nhân vật thể hiện qua hình dáng, cử chỉ, hành động, ngôn ngữ, ý nghĩ của nhân vật.

– Nêu được chủ đề của văn bản.

Vận dụng:

– Trình bày được các chi tiết kì ảo trong văn bản và nêu ý nghĩa của chi tiết kì ảo đó.

– Trình bày được bài học vận dụng cho bản thân từ nội dung của văn bản.

2

Viết

Viết bài văn kể lại một trải nghiệm của bản thân.

Nhận biết:

Thông hiểu:

Vận dụng:

Vận dụng cao:

Viết được bài văn kể lại một trải nghiệm của bản thân bằng ngôi kể phù hợp. Sử dụng ngôi kể thứ nhất chia sẻ trải nghiệm và thể hiện cảm xúc của bản thân về trải nghiệm đó.

1TL*

Tổng

3 TN

5TN

2 TL

1 TL

Tỉ lệ %

20

40

30

10

Tỉ lệ chung

60

40

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

6,0

1

C

0,5

2

C

0,5

3

A

0,5

4

B

0,5

5

D

0,5

6

D

0,5

7

1+c; 2+a

0,5

8

D

0,5

9

Bài học: không nên bi quan, ỷ lại, phải biết tự lập, dựa vào chính mình để có thể thành công

1,0

10

Nêu được một số hành động của bản thân: có ý thức tự học, biết giúp đỡ gia đình,…

1,0

II

VIẾT

4,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn tự sự

0,25

b. Xác định đúng yêu cầu của đề.

Kể về một trải nghiệm của bản thân

0,25

c. Kể lại trải nghiệm

HS có thể triển khai cốt truyện theo nhiều cách, nhưng cần đảm bảo các yêu cầu sau:

*Về nội dung

– Giới thiệu được trải nghiệm đáng nhớ của bản thân.

– Trình bày chi tiết về thời gian, không gian, hoàn cảnh xảy ra câu chuyện.

– Trình bày chi tiết những nhân vật liên quan.

– Trình bày các sự việc theo trình tự hợp lý, rõ ràng.

– Ý nghĩa của trải nghiệm đối với bản thân.

* Về nghệ thuật

– Sử dụng ngôi kể thứ nhất.

– Kết hợp kể và miêu tả, biểu cảm.

2.5

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

0,5

e. Sáng tạo: Bố cục mạch lạc, lời kể sinh động, sáng tạo.

0,5

TT

Kĩ năng

Nội dung/đơn vị kiến thức

Mức độ nhận thức

Tổng

% điểm

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

TNKQ

TL

TNKQ

TL

TNKQ

TL

TNKQ

TL

1

Đọc hiểu

Truyện ngắn

3

0

5

0

0

2

0

60

2

Viết

Kể lại một trải nghiệm của bản thân.

0

1*

0

1*

0

1*

0

1*

40

Tổng

15

5

25

15

0

30

0

10

100

Tỉ lệ %

20

40%

30%

10%

Tỉ lệ chung

60%

40%

TT

Chương/

Chủ đề

Nội dung/Đơn vị kiến thức

Mức độ đánh giá

Số câu hỏi theo mức độ nhận thức

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

1

Đọc hiểu

Truyện ngắn

Nhận biết:

– Nhận biết các chi tiết tiêu biểu, nhân vật, đề tài, cốt truyện, lời người kể chuyện và lời nhân vật.

– Nhận biết được người kể chuyện ngôi thứ nhất và người kể chuyện ngôi thứ ba.

– Nhận ra từ đơn, từ phức (từ láy, từ ghép); từ đa nghĩa, từ đồng âm, các thành phần của câu.

Thông hiểu:

– Tóm tắt được cốt truyện.

– Nêu được chủ đề của văn bản.

– Phân tích được tình cảm, thái độ của người kể chuyện thể hiện qua ngôn ngữ, giọng điệu.

– Hiểu và phân tích được tác dụng của việc lựa chọn ngôi kể, cách kể chuyện.

– Phân tích được đặc điểm của nhân vật thể hiện qua hình dáng, cử chỉ, hành động, ngôn ngữ, ý nghĩ của nhân vật.

– Giải thích được nghĩa thành ngữ thông dụng, yếu tố Hán Việt thông dụng; nêu được tác dụng của các biện pháp tu từ (ẩn dụ, hoán dụ), công dụng của dấu chấm phẩy, dấu ngoặc kép được sử dụng trong văn bản.

Vận dụng:

– Trình bày được bài học về cách nghĩ, cách ứng xử do văn bản gợi ra.

– Chỉ ra được điểm giống nhau và khác nhau giữa hai nhân vật trong hai văn bản.

3 TN

5TN

2TL

2

Viết

Kể lại một trải nghiệm của bản thân.

Nhận biết:

Thông hiểu:

Vận dụng:

Vận dụng cao:

Viết được bài văn kể lại một trải nghiệm của bản thân; sử dụng ngôi kể chuyện ngôi thứ nhất chia sẻ trải nghiệm và thể hiện cảm xúc trước sự việc được kể.

1TL*

Tổng

3 TN

5TN

2 TL

1 TL

Tỉ lệ %

20

40

30

10

Tỉ lệ chung

60

40

1

Đọc hiểu

15

5

10

5

10

10

0

0

4

20

40

3

Viết bài văn tự sự

25

10

20

15

10

25

10

20

1

70

60

Tổng

40

15

30

20

20

35

10

20

5

90

100

Tỉ lệ %

40

30

20

10

100

Tỉ lệ chung

70

30

100

1

Đọc hiểu

Ngữ liệu: Thơ lục bát

Nhận biết:

– Nhận diện thể loại VB

– Xác định phương thức biểu đạt của bài thơ.Về không gian, thời gian.

– Nhận biết biện pháp tu từ ẩn dụ, từ láy.

Thông hiểu: Tác dụng phương thức biểu đạt của bài thơ.

– Vận dụng:

Biết cách sử dụng từ, biện pháp tu từ và phương thức biểu đạt trong thơ.

2.5

1

0.5

4

2

Làm văn

tự sự, kể chuyện đời thường

Nhận biết:

– Xác định được kiểu bài tự sự, câu chuyện cần kể.

– Xác định được bố cục bài văn, nhân vật, sự việc, ngôi kể….

Thông hiểu:

– Tạo được tình huống của câu chuyện, xây dựng được cốt truyện.

– Trình bày được các sự việc chính theo trình tự thời gian, không gian, tâm lí nhân vật.

– Hiểu được vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn tự sự.

Vận dụng:

– Vận dụng kiến thức về văn tự sự để viết bài văn với cốt truyện tự xây dựng theo yêu cầu của đề bài.

Vận dụng cao:

– Lựa chọn sự việc chi tiết và sắp xếp diễn biến câu chuyện một cách nghệ thuật; diễn đạt sáng tạo, có giọng điệu riêng để bài văn kể chuyện được hấp dẫn, lôi cuốn.

1

3

– Miêu tả qua 4 thời điểm: Sáng, trưa, chiều, tối (chỉ rõ các từ ngữ thể hiện các thời điểm đó… Nắng lên, Trưa về,Chiều chiều Đêm, trăng, sao).

– Tác dụng: Làm hiện lên một dòng sông quê rất đẹp, vẻ đẹp đó thay đổi theo những thời điểm trong cả đêm ngày.

1.5

4

– Biện pháp tu từ: Nhân hóa, sử dụng từ láy.

– Chỉ rõ từ ngữ thể hiện). Dòng sông – điệu, mặc áo. Mây- thơ thẩn. Đêm – thêu…) Từ láy, thướt tha, chiều chiều, thơ thẩn, hây hây.

1.5

Kể lại một kỉ niệm sâu sắc mà em đã trải qua.

a. Đảm bảo cấu trúc bài tự sự

– Mở bài, giới thiệu được câu chuyện.

– Thân bài, kể được diễn biến câu chuyện

0,25

– Kết bài, nêu được ý nghĩa câu chuyện.

b. Xác định đúng nội dung đề yêu cầu

Kể lại một kỉ niệm sâu sắc mà em đã trải qua.

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh xác định đúng yêu cầu của đề: 0,5 điểm.

0,5

c. Triển khai câu chuyện thành các sự việc

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt, đảm bảo các yêu cầu sau:

* Giới thiệu nhân vật (0,25 điểm), hoàn cảnh nảy sinh câu chuyện (0,25 điểm).

0,5

* Kể diễn biến câu chuyện:

– Sự việc mở đầu.

– Sự việc phát triển.

– Sự việc cao trào.

– Sự việc kết thúc.

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh kể đầy đủ, sâu sắc các sự việc và có cảm xúc: 3,5 điểm.

– Học sinh kể chưa đầy đủ hoặc chưa sâu sắc: 2 điểm – 2,5 điểm.

– Kể sơ sài, không có tình huống cao trào, chưa có cảm xúc: 1 điểm – 1, 5 điểm.

3, 5

* Ý nghĩa câu chuyện hoặc cảm nghĩ của người viết

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh đánh giá được 2 ý: 0,5 điểm.

– Học sinh đánh giá được 1 ý: 0,25 điểm.

0,5

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

Hướng dẫn chấm:

– Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.

0,25

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về câu chuyện,có cách diễn đạt mới mẻ.

Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng kiến thức về thể loại tự sự,trong quá trình kể biết làm nổi bật ý nghĩa câu chuyện,biết liên hệ với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.

– Đáp ứng được đầy đủ yêu cầu : 0,5 điểm.

– Đáp ứng được một phần yêu cầu: 0,25 điểm.

0,5

Tổng điểm

10,0

I. Đọc- hiểu:

Ngữ liệu: Thơ có yếu tố tự sự và miêu tả

– Nhận diện thể thơ

– Phát hiện từ láy

-Viết câu văn có chủ ngữ là cụm danh từ

-Viết đoạn văn cảm nhận về một đoạn thơ.

Số câu

Số điểm

Tỉ lệ %

Số câu: 2

Số điểm: 1,0

10%

Số câu: 1

Số điểm: 1,0

10%

Số câu: 1

Số điểm: 2,0

20%

Số câu: 4

Số điểm: 4

Tỉ lệ %: 40

II. Viết

Văn tự sự

Viết một bài văn kể chuyện

Số câu

Số điểm

Tỉ lệ %

Số câu: 1

Số điểm:

60%

Số câu: 1

Số điểm: 6.0

Tỉ lệ %: 60

Tổng số câu

Tổng điểm

Phần %

Số câu: 2

Số điểm: 1,0

10%

Số câu: 1

Số điểm: 1,0

10%

Số câu: 1

Số điểm:2.0

20%

Số câu: 2

Số điểm: 6

60%

Số câu: 5

Số điểm: 10

100%

1

(1.0 điểm).

– Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ năm chữ

0,5đ

2

(1.0 điểm).

Ghi lại các 4 từ láy có trong đoạn thơ trên:

Nho nhỏ, lim dim, hối hả, thưa thớt,…

Đúng 2 từ được 0,25 điểm. Đúng 1 từ không cho điểm.

3

(1.0 điểm).

– Ví dụ: Sự ra đời của một mầm non nho nhỏ khi mùa xuân đến đã được khắc hoạ thật sinh động trong bài thơ này.

1,0đ

4

(2.0 điểm).

– Hình thức: 0.5 điểm (đúng hình thức đoạn văn 6 – 8 câu, không sai chính tả, dùng từ, diễn đạt).

HS có thể trình bày một số ý cơ bản như:

– Biện pháp nghệ thuật: nhân hoá.

– Tác dụng: Khiến cho hình ảnh của mầm non trở nên gần gũi, sống động, có hồn như một loài vật trải qua giấc ngủ đông dài đằng đẵng nay mùa xuân đến vội bật tung lớp chăn xù xì, xám xịt, khô héo để hiên ngang đứng dậy giữa đất trời, khoác chiếc áo màu xanh biếc căng đầy sức sống.

– Hình ảnh mầm non “đứng dậy” rồi “khoác áo màu xanh biếc” là một hình tượng đẹp và khoẻ, tượng trưng cho sức sống mùa xuân, vẻ đẹp thanh xuân và tinh khôi của thiên nhiên.

2,0đ

Phần II. Viết

Hãy kể lại một chuyến đi đáng nhớ của em.

a. Yêu cầu Hình thức

– Thể loại: Tự sự – Ngôi kể: Thứ 1.

– Bố cục đầy đủ, mạch lạc.

– Diễn đạt rõ ràng, biết hình thành các đoạn văn hợp lí. Không mắc lỗi về câu.

– Rất ít lỗi chính tả. Ngôn ngữ trong sáng, có cảm xúc.

1.0 đ

b. Yêu cầu nội dung

a. Mở bài: – Giới thiệu chuyến đi.

0,5đ

b. Thân bài: Kể lại diễn biến chuyến đi đáng nhớ.

– Sử dụng các từ ngữ thể hiện được trình tự thời gian hoặc diễn biến sự việc, các từ láy, từ tượng hình, tượng thanh để đặc tả được các sự việc, hiện tượng, hoạt động được đề cập, chú ý các từ liên kết giữa các phần, các đoạn.

– Thể hiện những cảm xúc và suy nghĩ của bản thân một cách chân thực, tự nhiên.

3,0đ

c. Kết bài: Kết thúc và nêu cảm nghĩ

0,5đ

Tổng điểm

10,0đ